Λαβή λίμας από κλαδί ελιάς (χωρίς τόρνο)

 Οι λαβές για τα μικρά εργαλεία χειρός είναι συνήθως ξύλινες ή πλαστικές. Το κόστος τους είναι μικρό (0.5-5 ευρώ ), αλλά οι περισσότερες είναι μέτριας ποιότητας ενώ κυκλοφορούν μόνο σε δύο μεγέθη. Οπότε σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που δεν βολεύει η κλασσική λαβή, πρέπει αναγκαστικά να φτιάξουμε μία μόνοι μας. Όποιος έχει ξυλότορνο μπορεί να φτιάξει λαβές μέσα σε λίγα λεπτά, αλλά οι περισσότεροι δεν έχουν. Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα κάθετο (κολονάτο) δράπανο σαν τόρνο και να έχουμε (με λίγο περισσότερο κόπο) το ίδιο αποτέλεσμα.

 

Βρήκα στην αποθήκη αυτή την πολύ παλιά τριγωνική λίμα η οποία δεν είχε λαβή. Είχε τόσο πολύ σκουριά που δεν ήταν κατάλληλη για χρήση. Συνήθως έχω αρκετές έτοιμες λαβές εύκαιρες, αλλά είχαν τελειώσει. Έτσι αποφάσισα να φτιάξω μία μόνος μου από κάποιο κομμάτι ξύλο.

 

Αντί για καδρόνι είπα να χρησιμοποιήσω ξύλο ελιάς. Η ελιά έχει αρκετά σκληρό και όμορφο ξύλο και υπήρχε σε αφθονία στην αποθήκη. Βρήκα ένα μικρό κομμάτι από λαίμαργο¹ που είχε κοπεί πριν 7 μήνες περίπου, το οποίο ήταν ότι έπρεπε.

 

Το πρώτο πράγμα που έγινε ήταν να φύγει ο φλοιός του κλαδιού με ένα κοφτερό λεπίδι. Στη συνέχεια με τη βοήθεια μιας μέγγενης και μιας ράσπας καθαρίστηκε και έφυγαν οι εμφανής ατέλειες (πχ λακουβίτσες, σημάδια από κλαδιά).

Τώρα ήταν η σειρά του κάθετου δράπανου. Το πιο δύσκολο κομμάτι σε όλη τη διαδικασία είναι να κάνετε όσο το δυνατόν κάθετη τρύπα στο κέντρο του κλαδιού, ώστε να μπορέσετε να το βάλετε στο δράπανο. Με λίγη προσοχή και καλό σημάδεμα θα τα καταφέρετε, ξεκινώντας πρώτα με μικρή τρύπα (3-4 χιλιοστά) και στη συνέχεια μεγαλώνοντας τη.

Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να μετατρέψετε ένα κάθετο δράπανο πάγκου σε μικρό τόρνο αλλά για το συγκεκριμένο project δεν ήταν απαραίτητο κάτι ιδιαίτερο. Η λαβή είχε μικρό μέγεθος και έτσι δεν ήταν απαραίτητο να υπάρχει βάση συγκράτησης, παρά μόνο από το τσοκ. Στο τσοκ συγκρατήθηκε απλώς με ένα ίσιο κατσαβίδι το οποίο σφηνώθηκε κάθετα μέσα στην τρύπα.

Τώρα κάτι που θέλει λίγο προσοχή είναι ότι το κάθετο δράπανο είναι φτιαγμένο για να κάνει τρύπες. Αυτό σημαίνει ότι είναι κατασκευασμένο για να κινείται μόνο κάθετα και αντέχει πιέσεις μόνο πάνω σε αυτή τον άξονα. Όμως στον τόρνο αν δουλεύετε με κοπίδι, οι πιέσεις είναι κάθετες προς αυτόν τον άξονα και έτσι πιθανώς με τον καιρό να αντιμετωπίσει πρόβλημα στα ρουλεμάν, αν το χρησιμοποιείτε σαν τορνάκι. Αυτό είναι πολύ πιο σίγουρο να συμβεί αν είναι αρκετά οικονομικά μοντέλο.

Για να αποφύγετε τέτοια προβλήματα μπορείτε να μην του ασκείτε μεγάλη πίεση ή και καθόλου πίεση χρησιμοποιώντας μόνο γυαλόχαρτο. Θα χρειαστείτε λίγο παραπάνω χρόνο αλλά είναι αρκετά πιο ασφαλές. Το ξύλο της ελιάς είναι αρκετά σκληρό και έτσι ήθελε λίγο μεγαλύτερη προσπάθεια ώστε να αποκτήσει το τελικό σχήμα.

Αφού του δώσετε το σχήμα που θέλετε είτε με κοπίδι είτε μόνο με γυαλόχαρτο, πρέπει να του δώσετε λεία επιφάνεια χρησιμοποιώντας αρκετά ψιλά γυαλόχαρτα (240 και πάνω).

Η λίμα είχε αρκετή σκουριά πάνω και έπρεπε να καθαριστεί. Αφέθηκε σε διάλυμα ξυδιού σε μια σακουλίτσα για ένα βράδυ και έφυγαν όλες οι σκουριές που είχε πάνω. Ότι δεν έφυγε με το ξύδι έφυγε με τη συρματόβουρτσα σε δίδυμο τροχό. Αν θέλετε να μάθετε γιατί χρησιμοποιήθηκε ξύδι για την αφαίρεση της σκουριάς αλλά και ποιες άλλες μέθοδοι υπάρχουν, μπορείτε να διαβάσετε αυτό το άρθρο.

Η λαβή με τη λίμα κολλήθηκαν με εποξική κόλλα 2 συστατικών και έπειτα περάστηκαν 2 χέρια διάφανου βερνικιού στη λαβή.

Ο πραγματικός χρόνος δουλείας για όλο το project ήταν περίπου 1 ώρα και και, αν και χρειάστηκε περίπου 1 μίση μέρα μαζί με τις αναμονές (για το ξεσκούριασμα με ξύδι, την κόλλα και το βερνίκι).

---

1. Λαίμαργο : Λαίμαργα λέγονται τα ίσια κλαδιά των δέντρων που έχουν ταχεία ανάπτυξη κυρίως στο ξυλώδες μέρος, εμφανίζοντας μακρύ ίσιο κορμό.↩