Όπως όλοι γνωρίζουμε τα Windows είναι το πιο δημοφιλές λειτουργικό σύστημα για υπολογιστές. Δυστυχώς, δεν είναι δωρεάν και αν δεν έρχεται προεγκαστημένο στο σύστημά σας από τον κατασκευαστή, θα πρέπει να αγοράσετε την αντίστοιχη άδεια για να τα χρησιμοποιήσετε. Το κόστος για μια άδεια Windows ξεκινάει από τα 100 ευρώ και μπορεί να φθάσει ακόμα και στα 200 ευρώ, αναλόγως την έκδοση.
Φυσικά υπάρχουν και οι πειρατικές κόπιες που μπορείτε να κατεβάσετε από torrent και χρησιμοποιούν crack για να ενεργοποιήσουν τα Windows. Όμως -εκτός του ότι είναι παράνομο- κανείς δεν μπορεί να σας εγγυηθεί ότι το crack, που υποτίθεται ξεκλειδώνει τα Windows, δεν εγκαθιστά κρυφά κάποιο κακόβουλο λογισμικό που μπορεί στο μέλλον να σας υποκλέψει προσωπικά δεδομένα, κωδικούς ή ακόμα και χρήματα από online λογαριασμούς.
Όμως το τελευταίο διάστημα έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ολοένα και περισσότεροι πωλητές που πωλούν ηλεκτρονικές άδειες για Windows 10 σε πολύ χαμηλές τιμές, ακόμα και κάτω από 5 ευρώ. Οι περισσότεροι από αυτούς τους πωλητές είναι στο ebay, αλλά σιγά σιγά αρχίζουν και το κάνουν και e-shop. Πως γίνεται όμως αυτό; Πως μπορεί κάποιος να πουλάει μία άδεια 5 ευρώ, όταν τα μεγαλύτερα e-shop του κόσμου την έχουν πάνω από 100 ευρώ; Προφανώς κάτι δεν είναι σωστό με αυτές τις φθηνές άδειες.
Καταρχάς, δουλεύουν;
Σίγουρα το πιο κρίσιμο ερώτημα είναι αν όντως δουλεύουν αυτά τα κλειδιά αν τα αγοράσει κάποιος ή τα έχει βγάλει κάποιος από το μυαλό του και ψάχνει για κορόιδα. Η απάντηση είναι ότι τα περισσότερα από αυτά δουλεύουν μία χαρά, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα.
Από που προέρχονται αυτές οι άδειες;
Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι κανείς δεν μπορεί να ξέρει ακριβώς από που προέρχεται μία τέτοια ηλεκτρονική άδεια, αλλά στις περισσότερες των περιπτώσεων ανήκουν σε τρεις κατηγορίες. Άδειες που έχουν αγοραστεί με κλεμμένες πιστωτικές κάρτες (ή με κάποιον άλλον παράνομο τρόπο), άδειες που προέρχονται από κατασκευαστές και άδειες που έχουν δοθεί από την Microsoft για άλλη χρήση (πχ δοκιμές σε συσκευές, εκπαιδευτικούς σκοπούς, έρευνες…).
Προφανώς η πρώτη κατηγορία δεν χρειάζεται και κάποια ιδιαίτερη εξήγηση. Κάποιοι hackers έχουν υποκλέψει ηλεκτρονικά τα στοιχεία από πιστωτικές κάρτες και κάνουν ηλεκτρονικές αγορές για άδειες Windows και στην συνέχεια μεταπωλούν τα κλειδιά σε εξευτελιστικές τιμές. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι άδειες ακυρώνονται όταν η Microsoft ακυρώσει την συναλλαγή. Αυτό μπορεί να γίνει μετά από λίγους μήνες ή μπορεί να μην γίνει και ποτέ γιατί μπορεί να μην γίνει αντιληπτή η παρανομία.
Η δεύτερη περίπτωση είναι και η πιο συνηθισμένη. Η Microsoft πωλεί μαζικά άδειες OEM/DSP (Delivery System Partner) σε κατασκευαστές (laptop, tablet, minipc…) οι οποίοι χρησιμοποιούν αυτές τις άδειες στα μηχανήματα που κατασκευάζουν. Έτσι αν έχετε αγοράσει κάποιο laptop με προεγκατεστημένα Windows, θα έχετε δει στο πίσω μέρος ένα αυτοκόλλητο με το σήμα των Windows που αναφέρει την άδεια και το κλειδί για την άδεια. Αυτή η άδεια είναι OEM/DSP και -θεωρητικά- είναι συνδεδεμένη με τα χαρακτηριστικά του μηχανήματος (μητρική, cpu) και δεν μπορεί να εγκατασταθεί σε κάποιο άλλο μηχάνημα μετά την ενεργοποίηση. Επειδή η Microsoft πωλεί μαζικά αυτές τις άδειες στους κατασκευαστές και επειδή οι άδειες δεν μπορούν να πωληθούν στο εμπόριο, οι τιμές τους είναι πολύ μικρότερες αυτών που πωλούνται λιανικά, αλλά και πάλι δεν κοστίζουν 5 ευρώ η μία (για παράδειγμα αν επιλέξετε ένα laptop με FreeDos θα είναι 30-50 ευρώ φθηνότερο από ότι η αντίστοιχη έκδοση με Windows 10).
Οπότε δεν τίθεται θέμα πώλησης της κανονικής άδειας. Απλώς κάποιοι που έχουν πρόσβαση σε αυτές τις άδειες (κυρίως Κινέζοι που είτε εργάζονται είτε είναι στελέχη σε μικρές κατασκευαστικές εταιρίες) τις πωλούν μαύρα στο ebay ή σε ειδικές σελίδες, από όπου κάποιος μπορεί να τις αγοράσει και να τις χρησιμοποιήσει ή ακόμα και τις μεταπωλήσει.
Μία άλλη παρεμφερή περίπτωση είναι αυτές οι άδειες να έχουν δοθεί μαζικά ή δωρεάν από την Microsoft και να προορίζονται για άλλη χρήση (πχ εταιρικές, για δοκιμές σε συσκευές, ανάπτυξη λογισμικού, ερευνητικούς σκοπούς..) και κάποιος που έχει πρόσβαση σε αυτές τις άδειες να βρήκε ευκαιρία να βγάλει μερικά επιπλέον χρήματα.
Σε κάθε μία από τις παραπάνω περιπτώσεις η άδεια είναι ηλεκτρονική, δηλαδή δεν αγοράζετε κάποιο CD, ούτε σας έρχεται ταχυδρομικώς κάποιο αυτοκόλλητο των windows με το κλειδί. Απλώς σας στέλνουν ένα email με ένα κλειδί, το οποίο σημαίνει ότι το ίδιο κλειδί μπορεί να έχει πωληθεί και σε άλλους 100.
Επομένως αυτό το κλειδί μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή. Υπάρχουν χιλιάδες αναφορές στο διαδίκτυο για φθηνές άδειες που ανακλήθηκαν μετά από μερικούς μήνες χρήσης. Όμως αυτό μπορεί να μην συμβεί και ποτέ.
Τι μπορείτε να κάνετε αν αγοράσετε μία τέτοια άδεια και ανακληθεί από την Microsoft;
Λίγα πράγματα. Αν είστε τυχεροί και την έχετε αγοράσει από ebay και η ανάκληση γίνει μέσα στις πρώτες εβδομάδες μπορείτε να ζητήσετε refund. Κάποιοι πωλητές ίσως σας δώσουν δωρεάν ένα νέο κλειδί αν το παλιό σας ακυρωθεί για να αποφύγουν την κακή κριτική. Όμως τις πιο πολλές φορές δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Βέβαια, το κόστος είναι μικρό, οπότε για τους περισσότερους αυτό δεν είναι και τόσο μεγάλο θέμα καθώς η διαφορά στην τιμή ανάμεσα στο κλειδί από επίσημο πωλητή και στο φθηνό από ebay είναι πολύ μεγάλη.
