To νοβοπάν είναι η αρχαιότερη και πιο οικονομική μοριοσανίδα που μπορείτε να βρείτε στο εμπόριο. Κατασκευάστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου αιώνα και για πολλές δεκαετίες ήταν η μοναδική επιλογή για κατασκευές όπου δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μασίφ ξυλεία. Αν και σήμερα υπάρχουν πιο πολλές επιλογές, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, κυρίως λόγω τιμής.
Από τι είναι φτιαγμένο το νοβοπάν
Το νοβοπάν όπως και σχεδόν όλες οι μοριοσανίδες είναι φτιαγμένο από υπολείμματα ξυλείας και κόλλα. Σε αντίθεση με το MDF όπου χρησιμοποιείται σκόνη, στο νοβοπάν έχουμε μεγαλύτερα κομμάτια μερικών χιλιοστών. Αρχικά όλα τα κομμάτια ήταν ίδιου μεγέθους, όμως τα τελευταία χρόνια οι εξωτερικές στρώσεις αποτελούνται από μικρότερα μέρη ώστε να έχουν πιο λεία επιφάνεια.
Τι τύποι νοβοπάν υπάρχουν στο εμπόριο
Στην συντριπτική πλειοψηφία το νοβοπάν που χρησιμοποιείται περισσότερο είναι το κοινό νοβοπάν, όπου και σε αυτό υπάρχουν διάφορες υποκατηγορίες. Υπάρχει κοινό νοβοπάν μίας στρώσης (όπου όλο το νοβοπάν έχει την ίδια σύσταση), τριών στρώσεων (όπου οι εξωτερικές στρώσεις είναι διαφορετικές από την εσωτερική), νοβοπάν έξτρα λείο (μπορεί να είναι 3 στρώσεων ή απλώς να έχει καλύτερο φινίρισμα)
Ίσως το πιο διαδεδομένο νοβοπάν εκτός από το κοινό είναι το άνθυγρο. Όπως λέει και το όνομά του έχει μεγαλύτερη αντοχή στην υγρασία και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε χώρους ή σε κατασκευές με αυξημένη υγρασία Προσοχή, δεν σημαίνει ότι μπορείτε να το έχετε στη βροχή χωρίς προστασία, απλώς δεν θα διαλυθεί με την πρώτη σταγόνα όπως το κοινό νοβοπάν.
Ένας άλλος σχετικά κοινός τύπος νοβοπάν είναι το αντιπυρικό/πυράντοχο νοβοπάν. Είναι κατασκευασμένο από ειδικά υλικά που το κάνουν βραδύκαυστο. Δηλαδή δεν είναι ότι δεν καίγεται ή δεν επηρεάζεται από τη φωτιά, απλώς καίγεται πολύ πιο αργά από το κοινό νοβοπάν. Συνήθως έχει κοκκινωπή απόχρωση.
Αν και δεν θα το βρείτε και τόσο εύκολα, υπάρχει και επενδεδυμένο νοβοπάν. Είναι συνήθως κοινό ή άνθυγρο νοβοπάν που έχει εξωτερικές στρώσεις καπλαμά.
Οι περισσότερες μελαμίνες μπορούν να θεωρηθούν ένα είδος νοβοπάν, καθώς το εσωτερικό τους είναι νοβοπάν.
Μία ειδική κατηγορία νοβοπάν που απευθύνεται περισσότερο σε βιομηχανίες είναι το διάτρητο νοβοπάν. Είναι συνήθως κοινό νοβοπάν που έχει τρύπες. Θα το δείτε σε δύο τύπους, λεπτές πλάκες που έχουν την χρήση οπίσθιων πάνελ σε πάγκους εργασίας και μεγαλύτερα κομμάτια που συνήθως χρησιμοποιούνται ως εσωτερική επένδυση σε πόρτες, έπιπλα, τοιχοποιίες.
Κυρίως στο εξωτερικό, τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα νέο είδος νοβοπάν, το CSP, που πρακτικά είναι ένας τύπος τσιμεντοσανίδας. Η διαφορά της με τις κοινές τσιμεντοσανίδες είναι ότι χρησιμοποιεί υπολείμματα ξυλείας ως συνδετικό υλικό. Έχει περίπου τις ίδιες ιδιότητες με τις κοινές τσιμεντοσανίδες και χρησιμοποιείται κυρίως στην ξηρά δόμηση.
Τι πλεονεκτήματα έχει το νοβοπάν
Το νοβοπάν έχει ένα βασικό πλεονέκτημα, την χαμηλή τιμή. Είναι η πιο φθηνή μοριοσανίδα που μπορείτε να βρείτε στο εμπόριο. Είναι τόσο φθηνή, που συνήθως τις βάζουν ως προστατευτικά καπάκια όταν μεταφέρουν άλλες μοριοσανίδες.
Άλλο μικρό πλεονέκτημα είναι το μικρότερο βάρος, αφού είναι πιο ελαφρύ από σχεδόν όλες τις μοριοσανίδες (πχ MDF).
Τι μειονεκτήματα έχει το νοβοπάν
Τα μειονεκτήματα που έχει το νοβοπάν είναι πάρα πολλά. Σίγουρα το πιο σημαντικό -με εξαίρεση το άνθυγρο και το CSP- είναι η αντοχή στην υγρασία. Σε αντίθεση με άλλες μοριοσανίδες που φουσκώνουν λίγο (πχ OSB) ή χάνουν σταδιακά την συνοχή, το κοινό νοβοπάν κυριολεκτικά διαλύεται.
Άλλο σημαντικό μειονέκτημα είναι ότι οι ακμές σπάνε πολύ εύκολα με ένα απλό χτύπημα. Δεν έχει την ίδια αντοχή που έχει η μελαμίνη, το MDF ή το OSB.
Σημαντικό μειονέκτημα είναι και ένα βασικό συστατικό της κόλλας που χρησιμοποιείται στα περισσότερα κοινά νοβοπάν, η φορμαλδεΰδη. H φορμαλδεΰδη είναι μία ουσία που θεωρείται υπεύθυνη για καρκινογεννέσεις. Προφανώς δεν θα κάτσει κανείς να φάει νοβοπάν, όμως κατά την επεξεργασία του μπορεί να απελευθερωθεί σε μορφή σκόνης, ενώ ακόμα και χωρίς επεξεργασία εκλύεται σταδιακά στο περιβάλλον. Βέβαια αυτό δεν είναι πρόβλημα που έχει μόνο το νοβοπάν. MDF, μελαμίνη, OSB, κόντρα πλακέ έχουν το ίδιο θέμα. Απλώς το νοβοπάν είναι τελείως ακάλυπτο και με μικρότερη πυκνότητα, οπότε έχει μεγαλύτερο θέμα. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να φοράτε μάσκα κατά την επεξεργασία νοβοπάν (πχ κόψιμο, τρίψιμο…) και αν δε το επενδύσετε ή το βάψετε καλό θα ήταν να μην είναι σε χώρο που δεν είναι αεριζόμενος.
Σε τι διαστάσεις βγαίνει το νοβοπάν
Το νοβοπάν όπως και όλες οι τεχνητές πλάκες ξυλείας βγαίνουν σε διάφορες διαστάσεις. Τα πιο κοινά πάχη που θα βρείτε στην Ελλάδα είναι 6, 8, 12, 16,18, 22 και 25 χιλιοστά.
Τώρα ως προς μήκος και πλάτος, η πιο κοινή διάσταση είναι το 183 χ 366 εκατοστά.
Που χρησιμοποιείται το νοβοπάν
Το γυμνό νοβοπάν χρησιμοποιείται κυρίως ως εσωτερικό ή συνδετικό υλικό σε επιπλοποιία και δόμηση. Για παράδειγμα τα πιο πολλά κρυφά τελάρα σε καναπέδες είναι από νοβοπάν, ενώ και οι περισσότερες εξωτερικές πόρτες έχουν φύλλα διάτρητου νοβοπάν εσωτερικά. Από γυμνό νοβοπάν είναι και τα καθίσματα στις φθηνές καρέκλες, ενώ πολλές φορές γυμνό νοβοπάν χρησιμοποιείται και στο εσωτερικό των συρταριών ή σε ραφιέρες.
Το άνθυγρο και και το βραδύκαυστο νοβοπάν χρησιμοποιούνται κυρίως σε ειδικές κατασκευές στη δόμηση, ενώ το ίδιο ισχύει και για την τσιμεντοσανίδα από νοβοπάν.
Το επενδεδυμένο νοβοπάν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην επιπλοποιία για τραπέζια, ντουλάπες, γραφεία και διάφορες παρόμοιες κατασκευές.
Μερικά άλλα είδη ξυλείας
