Δέματα από εξωτερικό και τελωνείο. Τι ακριβώς ισχύει.

Ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλει ότι σε οποιαδήποτε εισαγωγή προϊόντος από 3η χώρα (χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) επιβάλλονται οι ανάλογοι φόροι και δασμοί από την εκάστοτε χώρα προορισμού. Με απλά λόγια, σε οποιαδήποτε εισαγωγή από 3η χώρα επιβάλλεται ο τοπικός ΦΠΑ και οι ανάλογοι δασμοί (αν υπάρχουν). Στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές οι φόροι και οι δασμοί επιβάλλονται μόνο στην χώρα προέλευσης, οπότε δεν υπάρχει διπλή φορολόγηση.

Έτσι ο μόνος τρόπος για να είστε σίγουροι ότι το πακέτο που έχετε αγοράσει, δεν θα έχει πρόσθετα έξτρα κόστη είναι είτε να το αγοράσετε απευθείας από χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ακόμα και κάποια Αμερικάνικα ή Κινέζικα e-shop έχουν αποθήκες εντός E.E. όπως το Amazon ή το Gearbest), είτε να έρχεται δια μέσου Ευρώπης και να έχει γίνει ο εκτελωνισμός σε κάποια άλλη χώρα της Ε.Ε., στην οποία τα κόστη είναι πιο μικρά και οι διαδικασίες πιο γρήγορες και στην συνέχεια να έρθει στην Ελλάδα ως ενδοκοινοτική συναλλαγή (το προσφέρουν τελευταία μερικά ξένα e-shop, κυρίως μέσω Αγγλίας).

Ποιο είναι το όριο για παραδόσεις από 3ες χώρες, στις οποίες δεν επιβάλλονται φόροι ή δασμοί

Οι δασμοί και οι φόροι επιβάλλονται από τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές, κατά την είσοδο του πακέτου στην χώρα προορισμού (συνήθως σε αεροδρόμια ή τελωνειακούς σταθμούς στα σύνορα). Αυτό ισχύει για όλα τα πακέτα εμπορικά ή μη, στα οποία η συνολική αξία ξεπερνάει το κατώτατο όριο. Το κατώτατο όριο για την χώρα μας είναι 22 ευρώ για τα εμπορικά προϊόντα και 45 ευρώ για τα μη εμπορικά.

Με απλά λόγια τελωνείο δεν περνάνε μόνο προϊόντα τα οποία έχετε αγοράσει από κάποιο κατάστημα του εξωτερικού, αλλά ακόμα και αν το παιδί σας ζει πχ στις ΗΠΑ και σας στείλει δώρο τα Χριστούγεννα ένα ακριβό laptop (ακόμα και μεταχειρισμένο) στο οποίο η πραγματική αξία μαζί με τα μεταφορικά ξεπερνάει τα 50 ευρώ, τότε αυτό θα πρέπει να περάσει από τελωνειακό έλεγχο και να του επιβληθούν οι ανάλογοι φόροι και δασμοί.

Τώρα εδώ θα πρέπει να τονιστούν επιγραμματικά δύο σημαντικές παράμετροι, στις οποίες θα γίνει εκτενέστερη αναφορά λίγο πιο κάτω. Το πρώτο είναι ότι ο όγκος των ταχυδρομικών συναλλαγών είναι τεράστιος και είναι αδύνατο (όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και διεθνώς) να γίνεται ενδελεχής έρευνα σε κάθε πακέτο και δεύτερο ότι ακόμα και αν γίνεται, οι τελωνειακοί υπάλληλοι φαίνεται ότι είναι λίγο ελαστικοί, τουλάχιστον όταν αφορά κοινούς πολίτες και όχι επαγγελματίες παρά-εισαγωγείς.

Τι θα συμβεί αν το πακέτο σας σταματήσει στο τελωνείο

Αν το πακέτο σας σταματήσει στο τελωνείο για τελωνειακό έλεγχο υπάρχουν 3 ενδεχόμενα. Το πρώτο είναι να το ελέγξουν γρήγορα και να δουν ότι δεν εμπίπτει σε φόρους και δασμούς και να το αφήσουν αμέσως. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρχει -συνήθως- καμία αναφορά στο tracking σύστημα, για την παρουσία του στον χώρο εκτελωνισμού.

Η δεύτερη περίπτωση είναι να προχωρήσει σε τελωνειακό έλεγχο, να αναζητηθεί η αξία του και όταν εξακριβωθεί ότι δεν θα πρέπει να επιβληθούν δασμοί, τότε να το αφήσουν. Αυτό συνήθως συμβαίνει σε μεταφορές με απλό ταχυδρομείο και το επιπλέον κόστος είναι συνήθως μόνο 3 ευρώ, που είναι το κόστος παρεύρεσης του εκτελωνιστή των ΕΛΤΑ.

Η τρίτη περίπτωση είναι το πακέτο να προχωρήσει σε εκτελωνισμό, στον οποίο θα επιβληθούν οι ανάλογοι φόροι και δασμοί. Εδώ θα πρέπει να χωρίσουμε τα πρόσθετα κόστη σε 4 διαφορετικά μέρη.

Το πρώτο είναι το κόστος του εκτελωνιστή. Ο εκτελωνιστής είναι απαραίτητος, αν δεν υπάρχει φυσική παρουσία του παραλήπτη κατά τον τελωνειακό έλεγχο. Υπάρχουν ιδιώτες ελεύθεροι επαγγελματίες που μπορούν να αναλάβουν αυτή την διαδικασία (και με μία καλή έρευνα αγοράς, μπορείτε να πετύχετε αρκετά καλή τιμή), αν και συνήθως κάθε μεταφορική εταιρία έχει τους δικούς της εκτελωνιστές, του οποίες μπορείτε να χρησιμοποιήσετε, αν δεν θέλετε να απευθυνθείτε σε ιδιώτη.

Στην περίπτωση της ταχυμεταφορικής μπορείτε να γλυτώσετε τα κόστη του εκτελωνιστή, αν πάτε εσείς ο ίδιος στο τελωνείο για να εκτελωνίσετε το πακέτο σας. Ακόμα και αν πάτε ο ίδιος, ίσως πληρώσετε κάποια μικρά παράβολα για να πάρετε τις διατακτικές, αν και σίγουρα το κόστος θα είναι μικρότερο από το κόστος του εκτελωνιστή τους.

Το δεύτερο επιπλέον κόστος είναι ο ΦΠΑ. Ο ΦΠΑ (για τα περισσότερα προϊόντα) είναι 24% επί της συνολικής αξίας (στον ΦΠΑ έγκειται και το κόστος των μεταφορικών). 

Το τρίτο επιπλέον κόστος είναι οι τελωνειακοί δασμοί. Εδώ οι τελωνειακοί δασμοί επιβάλλονται σε προϊόντα συνολικής αξίας άνω των 150 ευρώ και και έως την αξία των 1000 ευρώ είναι περίπου 3.5% επί της αξίας. 

Το τέταρτο επιπλέον κόστος είναι οι έξτρα υπηρεσίες. Εδώ συνήθως πρόκειται για υπηρεσίες που προσφέρουν οι ταχυμεταφορικές, όπως κόστος αποθήκης, κόστος τιμολογίου…Οπότε αν πρόκειται για ταχυμεταφορική, καλό είναι να ενημερωθείτε για τον τιμοκατάλογο από την ιστοσελίδα της εκάστοτε εταιρίας, γιατί οι χρεώσεις είναι διαφορετικές και κάποιες χρεώνουν για υπηρεσίες που άλλες προσφέρουν δωρεάν. 

Συνοπτικός πίνακας 

Μερικά απλά παραδείγματα

• Παραγγείλατε ένα πακέτο συνολικής αξίας 120 ευρώ από Κίνα με απλό ταχυδρομείο και στον τελωνειακό έλεγχο βρέθηκε ότι πρέπει να εκτελωνιστεί. Θα πληρώσετε 120 + (120 χ 0.24) + 15 ευρώ = 163.8 ευρώ
• Παραγγείλατε ένα πακέτο συνολικής αξίας 120 με ταχυμεταφορική, η οποία θα αναλάβει την διαδικασία  του εκτελωνισμού με κόστος 60 ευρώ. Θα πληρώσετε : 120 + (120 * 0.24) + 60 = 208.8
• Παραγγείλατε ένα πακέτο συνολικής αξίας 120 ευρώ με ταχυμεταφορική, όπου θα πάτε ο ίδιος να εκτελωνίσετε το προϊόν, αλλά θα παραμείνει 2 μέρες στην αποθήκη με κόστος ανά ημέρα 5 ευρώ και η διατακτική κοστίζει 30 ευρώ. Θα πληρώσετε : 120 χ (120*0.24) + 30 + (5*2) = 188.8
• Παραγγείλατε ένα πακέτο συνολικής αξίας 300 ευρώ από 3η χώρα με απλό ταχυδρομείο. Θα πληρώσετε : 300 + (300*0.24) + (300*0.035)+ 15 = 397.5 ευρώ

Πραγματικά όρια vs τυπικά όρια

Όπως ειπώθηκε παραπάνω, τα τυπικά κατώτατα όρια είναι 22 ευρώ για τα εμπορικά και 50 για τα μη εμπορικά. Στην τιμή αυτή περιλαμβάνονται και τα μεταφορικά κόστη.

Στην πράξη τα όρια φαίνεται να είναι λίγο υψηλότερα για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι ο πωλητής μπορεί να δηλώσει λίγο χαμηλότερη αξία, ώστε να είναι κάτω από το όριο. Ο δεύτερος είναι ότι και οι ίδιοι οι τελωνειακοί υπάλληλοι δεν είναι σαδιστές. Δηλαδή είναι εξαιρετικά απίθανο να προχωρήσει σε τελωνειακό έλεγχο προϊόν με πραγματική αξία 30 ευρώ, εκτός και αν αυτό γίνει από την ίδια την μεταφορική εταιρία. Το πραγματικό όριο τις περισσότερες φορές φαίνεται να είναι κοντά στα 50-60 ευρώ, χωρίς φυσικά να αποκλείεται να περάσουν και ακριβότερα προϊόντα ή να πιαστούν και φθηνότερα. 

Στα μη εμπορικά πακέτα, φαίνεται να υπάρχει μεγαλύτερη ελαστικότητα, ειδικά αν τα προϊόντα δεν είναι καινούργια.

Δειγματολειπτικός έλεγχος

Κάθε εμπορικό πακέτο έχει στην εξωτερική συσκευασία κολλημένο ένα χαρτί, στο οποίο αναφέρεται τι προϊόν, τι είδους μεταφορά (εμπορική, δώρο…) και πόσο κοστίζει. Φυσικά και τα 3 συμπληρώνονται από τον αποστολέα, οπότε όπως είναι λογικό ο καθένας μπορεί να δηλώσει ότι θέλει.

Θεωρητικά λοιπόν, οι τελωνειακοί υπάλληλοι, βάση αυτής της σήμανσης, θα πρέπει να συμπεριφερθούν ανάλογα στο κάθε πακέτο. Επειδή όμως είπαμε ότι ο καθένας μπορεί να δηλώσει ότι θέλει, πάντα γίνεται ένας δειγματολειπτικός έλεγχος για να εξακριβωθεί το αληθές του ισχυρισμού. Έτσι ανοίγονται πακέτα ακόμα και σε προϊόντα που η αξία που αναφέρεται είναι 10 ευρώ ή αναφέρουν ότι πρόκειται για δώρο.

Τώρα τα πραγματικά ποσοστά στα οποία γίνεται ο δειγματολειπτικός έλεγχος είναι λίγο δύσκολο να βρεθούν. Σίγουρα οι μόνοι που γνωρίζουν είναι όσοι τους κάνουν. Από αναφορές και προσωπικές εμπειρίες, φαίνεται να είναι 5-20%, αναλόγως την εποχή, το είδος, το μέγεθος, το βάρος αλλά και το τι αναφέρεται στο πακέτο. 

Προϊόντα στα οποία ο τελωνειακός έλεγχος είναι πάντα πολύ πιθανός

Υπάρχουν κάποια προϊόντα, στα οποία ασχέτως το ποιος είναι ο αποστολέας και τι αξία αναφέρεται στη συσκευασία (ή ακόμα και αν δεν αναφέρεται), ο τελωνειακός έλεγχος είναι πολύ πιο πιθανός, ακόμα και με απλό ταχυδρομείο. Αυτά φαίνεται να είναι

• Κινητά
• Τάμπλετ
• Λάπτοπ
• 3D εκτυπωτές
• Drones
• Προϊόντα που έχουν μεγάλες μπαταρίες λιθίου

Προϊόντα τα οποία δεν μπορούν να εισαχθούν ή υπόκεινται σε διαφορετική διαδικασία

Υπάρχουν κάποια προϊόντα τα οποία δεν μπορούν να εισαχθούν, δηλαδή θα επιστραφούν στον αποστολέα ή υπάρχει κάποια ειδική διαδικασία. Τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα

• προϊόντα καπνικού χαρακτήρα
• υγρά ηλεκτρονικών τσιγάρων
• όσα περιέχουν ζωντανούς οργανισμούς (μικρά ζώα, φυτά…)
• επικίνδυνα χημικά
• φυτοφάρμακα

Επίσης θα πρέπει να αναφερθεί ότι τα παραποιημένα προϊόντα (κοινώς προϊόντα μαϊμούδες) κατάσχονται από τις τελωνειακές αρχές, οι οποίες προβαίνουν στην καταστροφή τους.

Επαγγελματίες και τιμολόγια

Αν είστε επαγγελματίας και πρόκειται για μία αγορά επαγγελματικού εξοπλισμού ή αναλώσιμου, τότε μπορεί να κοπεί τιμολόγιο από την τελωνειακή υπηρεσία. Για περισσότερα σχετικά με αυτή τη διαδικασία, θα πρέπει να ρωτήσετε τον λογιστή σας και αυτόν που θα προβεί στον εκτελωνισμό (ιδιώτης ή το αρμόδιο τμήμα της μεταφορικής με το οποίο έρχεται).

Φυσικά θα πρέπει να αναφέρεται η κανονική αξία του πακέτου, τα επαγγελματικά σας στοιχεία και να έχετε όλα τα απαραίτητα παραστατικά αν σας ζητηθούν (πχ απόδειξη πληρωμής). 

Χρήσιμα άρθρα και νομολογίες

• Νέα εγκύκλιος για τελωνειακές διαδικασίες με ΕΛΤΑ από Ιούνη_2017

Κοστολόγια εκτελωνισμού μεταφορικών εταιριών

Προσοχή, τα παρακάτω κοστολόγια παρατίθενται απλώς προς ενημέρωση και έχουν αλιευθεί από τις επίσημες ιστοσελίδες τους . Είναι πιθανό να έχουν αλλάξει όταν διαβάζετε αυτό το άρθρο, γιαυτό καλό είναι να ενημερωθείτε επίσημα από την εκάστοτε εταιρία ή την ιστοσελίδα τους.