O γονικός έλεγχος (parental control Αγγλιστί) ονομάζεται η δυνατότητα ελέγχου και ολικού ή μερικού κλειδώματος μίας ηλεκτρονικής συσκευής από έναν κηδεμόνα. Παρότι πολλοί μπορεί να θεωρήσουν υπερβολική μία τέτοια ενέργεια, η λειτουργία smartphone ή tablet από παιδιά ακόμα και κάτω των 10 ετών, το κάνει επιτακτικό.
Υπάρχουν αρκετές εφαρμογές για κινητό ή υπολογιστή που μπορεί να σας βοηθήσουν να κάνετε γονικό έλεγχο, αλλά ο πιο εύκολος και σίγουρος τρόπος είναι μέσω του ρούτερ, αν φυσικά το επιτρέπει το μοντέλο σας.
Το νέο ρούτερ του ΟΤΕ, το Telecom Speedport 2i, είναι ένα από αυτά που όχι μόνο το επιτρέπει, αλλά είναι και αρκετά εύκολο. Έτσι μπορεί να σεταριστεί ακόμα και από έναν εντελώς αρχάριο αν ακολουθήσει μερικές απλές οδηγίες. Ας δούμε όλα τα στάδια αναλυτικά
Είσοδος στις ρυθμίσεις του ρούτερ
Το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να μπείτε στις ρυθμίσεις του ρούτερ σας. Για να το κάνετε αυτό, από έναν υπολογιστή που είναι συνδεδεμένος στο τοπικό δίκτυο, πατήστε σε οποιοδήποτε browser την διεύθυνση 192.168.1.1
Εφόσον το πατήσετε, θα ανοίξει μία σελίδα όπου θα σας ζητήσει το username και τον κωδικό του διαχειριστή του router. Το username θα είναι πάντα admin και το password αναγράφεται κάτω από το ρούτερ σε ένα αυτοκόλλητο.
Επιλογές Parental Control
Για να πάτε στο παράθυρο του γονικού ελέγχου, θα πρέπει να πατήσετε πάνω το 2ο tab που λέει Internet και στην συνέχεια την 6η επιλογή που αναφέρει Parental Control
Πλέον θα είστε στο παράθυρο του γονικού ελέγχου. Εδώ μπορείτε να βάλετε όσους κανόνες επιθυμείτε.
Στον κάθε κανόνα, υπάρχει ειδική επιλογή on/off (1) για να ενεργοποιείτε ή να απενεργοποιείτε επιμέρους κανόνες ανά πάσα στιγμή. Μέσα στον κάθε κανόνα μπορείτε να επιλέξετε την συσκευή για την οποία θα ισχύει. Αυτό γίνεται εύκολα μέσω της ξεχωριστής MAC ADDRESS κάθε συσκευής που συνδέεται στο δίκτυο. Η MAC ADDRESS -με πολύ απλά λόγια- είναι μία μοναδική διεύθυνση που έχει οποιαδήποτε συσκευή συνδέεται στο δίκτυο, είτε ασύρματα είτε ενσύρματα.
Προσοχή, η διεύθυνση αυτή δεν αφορά τον ίδιο τον υπολογιστή ή τον επεξεργαστή, αλλά την κάρτα δικτύου ή WiFi. Έτσι αν έχετε ένα USB WiFi adaptor, το οποίο συνδέεται σε διάφορες συσκευές, η MAC ADDRESS θα παραμένει ίδια ακόμα και αν αλλάξετε υπολογιστή.
Για δική σας ευκολία, στις ρυθμίσεις (2) υπάρχει ήδη μία λίστα με τις συνδεδεμένες συσκευές που υπάρχουν στο δίκτυο τη δεδομένη στιγμή. Έτσι θα μπορείτε να αναγνωρίσετε την κάθε συσκευή από το όνομα της συσκευής (HostName). Μόνο πρόβλημα είναι τα κινητά android, τα οποία συνήθως έχουν σχεδόν όλα το πρόθεμα android…..
Εφόσον επιλέξετε την συσκευή, θα πρέπει να επιλέξετε την χρονική διάρκεια του περιορισμού (3). Έτσι μπορεί να είναι μόνιμος (δηλαδή να ισχύει όλες τις ώρες όλη τη εβδομάδα) ή μόνο συγκεκριμένες ώρες κάποιες μέρες της εβδομάδας. Προσοχή το ρολόι είναι ημερήσιο. Έτσι η πρώτη ώρα θα πρέπει να είναι πάντα προγενέστερη της δεύτερης. Οπότε για παράδειγμα αν θέλετε να περιορίσετε την πρόσβαση από τις δέκα το βράδυ έως τις 6 το βράδυ, θα πρέπει να κάνετε δύο ξεχωριστούς κανόνες, έναν από τις 22:00 έως τις 23:59 και έναν δεύτερο από τις 00:00 έως τις 06:00
Τέλος πρέπει να επιλέξετε τον τύπο του περιορισμού (4). Μπορεί και εδώ να είναι ολικός (Ban Internet Access), να απαγορέψετε συγκεκριμένες διευθύνσεις (URL BAN LIST) ή να επιτρέψετε την πρόσβαση μόνο σε συγκεκριμένες διευθύνσεις (URL WHITE LIST).
Στο WHITE/BLACK LIST υπάρχει ένα μικρό θέμα, καθώς ορισμένες σελίδες δεν μπορεί να τις απαγορέψει (πχ facebook), ενώ αν ο χρήστης είναι λίγο σχετικός μπορεί να παρακάμψει την απαγόρευση με άλλες μεθόδους. Αλλά για μικρά παιδιά είναι σίγουρα μία ασφαλής μέθοδος.
Πως θα σιγουρέψετε ότι δεν θα παρακαμφθεί η απαγόρευση
Αν το παιδί ή το άτομο για το οποίο θα ισχύει η απαγόρευση είναι λίγο μεγάλο, τότε μπορεί εύκολα να ψάξει στο ίντερνετ, μεθόδους για να παρακαμφθεί η απαγόρευση που έχετε κάνει. Έτσι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνετε είναι να κρύψετε το αυτοκόλλητο με τον κωδικό εισόδου στο ρούτερ. Για μεγαλύτερη ασφάλεια, μπορείτε να τον αλλάξετε από τις ρυθμίσεις, έτσι ώστε να μην ισχύει ο εργοστασιακός.
Προσοχή, με ένα απλό reset μπορεί να επαναφερθεί ο εργοστασιακός κωδικός και να επανέλθουν οι αρχικές ρυθμίσεις (δηλαδή χωρίς τις ρυθμίσεις του parental control), αλλά αυτό θα το καταλάβετε εύκολα με μία είσοδο στις ρυθμίσεις του ρούτερ. To router δεν μπορεί να γίνει reset από διακοπή ή κάποιο άλλο τρόπο, παρά μόνο από κάποιον χρήστη, που θα πατήσει για μερικά δευτερόλεπτα το ειδικό κουμπί επαναφοράς στο ρούτερ.
Όπως είπαμε το White/Black list μπορεί να παρακαμφθεί από τους γνωρίζοντες (ή όσους ψάξουν google), αλλά το ολικό ban δεν μπορεί, τουλάχιστον μέχρι να αλλάξει η MAC ADDRESS. Εδώ υπάρχουν δύο μικρά θέματα. Το πρώτο είναι ότι παρότι η MAC ADDRESS είναι μοναδική για κάθε συσκευή δικτύου, μπορεί να αλλάξει (για ακριβώς αυτόν τον λόγο) με ειδικές εφαρμογές. Έτσι θα πρέπει να ελέγχετε κατά καιρούς τις συνδέσεις στο δίκτυο μέσω του ρούτερ (εμφανίζονται στην πρώτη σελίδα). Αν δείτε κάποια συσκευή που δεν πρέπει να είναι εκεί ή κάποια συσκευή η οποία θα έχει διαφορετικές MAC ADDRESS, τότε o banαρισμένος χρήστης έχει βρει τη λύση.
Μερικές ακόμα δικλείδες ασφαλείας ή λύσεις
Εκτός από το parental control του ρούτερ της Speedport, υπάρχουν και μερικές άλλες λύσεις.
- Εφόσον πρόκειται για μικρό παιδί, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις ειδικές εφαρμογές για υπολογιστή και κινητό (αναλυτική λίστα σε νέο ποστ σε λίγες ημέρες)
- Αν θέλετε να μην απαγορέψετε εντελώς την πρόσβαση, αλλά να κάνετε πρακτικά αδύνατη την χρήση συγκεκριμένου τύπου σελίδων (πχ online games, youtube), μπορείτε μέσα από το QoS να «κόψετε» δραματικά την ταχύτητα συγκεκριμένων συσκευών (πάλι αναλυτικός οδηγός σε λίγο καιρό για το QoS).
- Για να είστε σίγουροι ότι δεν θα γίνεται χρήση ίντερνετ κρυφά τις βραδυνές ώρες, μπορείτε να συνδέσετε το ρούτερ με μία πρίζα με χρονοδιακόπτη, η οποία θα κλείνει την σύνδεση συγκεκριμένες ώρες. Αν δεν θέλετε να κλείνει εντελώς το ρούτερ γιατί συνδέονται άλλες συσκευές, τότε αν ο υπολογιστής που θέλετε να φιλτράρετε συνδέεται με LAN καλώδιο, μπορείτε να βάλετε ένα LAN hub στη συγκεκριμένη σύνδεση, το οποίο συνδέετε στην πρίζα με χρονοδιακόπτη.
Άλλα ρούτερ και βοήθεια
Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις αφορούν το ρούτερ Telekom Speedport entry 2i του ΟΤΕ. Όμως ανάλογες ρυθμίσεις υπάρχουν στην πλειοψηφία των μοντέρνων ρούτερ. Σε άλλα είναι πολύ περισσότερες οι επιλογές, ενώ σε κάποια ίσως είναι λίγο πιο δύσκολη η εφαρμογή τους.
Αν δεν γνωρίζετε αν το δικό σας ρούτερ έχει ανάλογες ρυθμίσεις ή πως μπορείτε να τις κάνετε, αναφέρετε το μοντέλο του ρούτερ στα σχόλια (ή απλώς βγάλτε μία φωτογραφία με το κινητό )
