Για αρκετά χρόνια, οι μόνες κατηγορίες υπολογιστή ήταν τα Desktop και τα Laptop. Desktop ονομάζεται ο κλασσικός επιτραπέζιος υπολογιστής με ξεχωριστή οθόνη και κύρια μονάδα, ενώ laptop ονομάζονται οι φορητοί υπολογιστές. Αν και αυτές οι δύο κύριες κατηγορίες, έχουν αρκετές υποκατηγορίες, τα τελευταία χρόνια έχει έρθει να προστεθεί μία ακόμα, οι μίνι-υπολογιστές ή όπως είναι πιο γνωστοί, mini-pc.
Τι ακριβώς είναι το mini-pc
Mini-pc όπως λέει και η ίδια η λέξη, είναι ένας υπολογιστής σε πολύ μικρό μέγεθος. Με μόνη εξαίρεση την οθόνη και τα περιφερειακά, ένα mini-pc έχει όλα τα απαραίτητα μέρη για να λειτουργήσει ένας υπολογιστής.
Αρχικά η χρήση τους ήταν κυρίως για media center αλλά πλέον έχουν γίνει τόσο ισχυρά, που μπορούν άνετα να χρησιμοποιηθούν ως κύριος υπολογιστής.
Android, Barebones και χ86 mini pc
Τα mini pc αποτελούνται από 3 διαφορετικές κατηγορίες. Τα Android pc (τα οποία αναφέρονται περισσότερο ως tv box), τα barebone και τα «κανονικά» mini pc.
Τα Android mini pc, θα έχουν πάντα επεξεργαστή τύπου ARM και θα είναι πλήρη (με RAM και ROM/δίσκο). Είναι πολύ πιο βολικά ως tv box (πχ έχουν τηλεχειριστήριο), γιαυτό συνήθως χαρακτηρίζονται έτσι. Λόγω του ARM επεξεργαστή, έχουν αρκετούς περιορισμούς και έτσι πρακτικά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως κανονικός υπολογιστής.
Τα Barebone mini pc, είναι μικρά έτοιμα συστήματα τα οποία έχουν κουτί, μητρική, επεξεργαστή (όχι πάντα αλλά συνήθως) και onboard κάρτα γραφικών. Τις περισσότερες φορές απαιτούν μνήμη, δίσκο και φυσικά εγκατάσταση λειτουργικού για να λειτουργήσουν. Το θετικό των barebone είναι ότι είναι παραμετροποιήσιμα, δηλαδή μπορεί κάποιος να επιλέξει τι μνήμη, δίσκο και πολλές φορές και CPU επιθυμεί. Ίσως τα πιο γνωστά barebone mini-pc είναι τα Intel NUC.
Τα «κανονικά» mini pc είναι έτοιμοι μικροί υπολογιστές που θυμίζουν τα αντίστοιχα Android, με τη διαφορά ότι έχουν επεξεργαστή χ86 και όχι ΑΡΜ και αντί για Android έχουν προ-εγκατεστημένα τα Windows ή κάποια διανομή Linux. Πάντα θα έχουν -εκτός από mainboard, CPU,GPU- μνήμη RAM και δίσκο/ROM.
Η κύρια διαφορά τους με τα barebone, είναι ότι συνήθως είναι πιο μικροσκοπικά και λίγο πιο καλοσχεδιαμένα. Βέβαια, τις περισσότερες φορές είναι και πιο ακριβά (και λόγω του πρόσθετου κόστους των Windows). Τα τελευταία χρόνια έχουν έρθει τα Κινέζικα mini-pc που έρχονται πλήρη, με Windows 10 σε πολύ καλές τιμές, ίσως και πιο χαμηλά από τα επώνυμα barebone. Φυσικά υπάρχουν αρκετοί λόγοι για αυτό και δεν είναι και όλα κορυφαίας ποιότητας, όμως υπάρχουν και εξαιρέσεις από πολύ αξιόλογα μηχανήματα (πχ το Beelink S1).
Μικρό μέγεθος, μικρές επιδόσεις;
Τα mini-pc συνήθως δεν ξεπερνούν τα 10-20 εκατοστά σε μήκος και πλάτος. Έτσι υπάρχει η κοινή απορία αν ένας τόσο μικρός υπολογιστής, μπορεί να έχει καλή απόδοση;
Εδώ η απάντηση είναι ότι αν πληρώσεις ναι, μπορεί να έχει καλές επιδόσεις, αν και φυσικά δεν μπορεί να συγκριθεί με ένα hi-end desktop. Αυτή την στιγμή υπάρχουν mini-pc με ισχυρούς i7 επεξεργαστές τα οποία ξεπερνούν τα 1500 ευρώ σε κόστος.
To κύριο πρόβλημα που έχουν τα μίνι pc, είναι ότι λόγω του μικρού τους μεγέθους, είναι σχεδόν αδύνατο να χωρέσουν ένα hi-end μηχάνημα με δυνατό σύστημα ψύξης μέσα στο κουτί. Έτσι οι εξωτερικές κάρτες γραφικών καθώς και οι CPU για desktop είναι κάτι που απλώς δεν θα δείτε ποτέ. Συνήθως τα περισσότερα mini pc είναι fanless ή υπάρχουν 1-2 ανεμιστηράκια, στο μέγεθος που έχουν αυτά που βρίσκονται στο laptop.
Μόνο σε «mini pc», που θυμίζει περισσότερο midi atx tower από desktop παρά mini pc, θα συναντήσετε κάτι διαφορετικό
Για ποιο λόγο να αγοράσετε ένα mini pc
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να αγοράσει κάποιος ένα mini pc.
Ο κυριότερος από αυτούς φυσικά είναι το πολύ μικρό μέγεθος. Αν δεν θέλετε ένα πολύ δυνατό μηχάνημα, αλλά ένα μέτριο υπολογιστή για να σερφάρετε και να κάνετε βασικές λειτουργίες, τότε δεν υπάρχει κάποιος λόγος για να πάτε σε desktop, ακόμα και με μικρό tower. Τα περισσότερα είναι τόσο μικρά που χωρούν με άνεση σε οποιαδήποτε τσάντα, δίνοντάς του έτσι σημαντική φορητότητα.
Ένας άλλος λόγος που κάποιος μπορεί να προτιμήσει ένα mini pc, είναι ότι έχουν πολύ μικρή κατανάλωση. Συνήθως η κατανάλωση είναι μικρότερη των 100 watt, με κάποια να είναι ακόμα και 10 Watt. Αυτό μπορεί να μην ακούγεται πολύ, αλλά σε μακροχρόνια χρήση είναι πάρα πολλές κιλοβατώρες και έτσι ένα σημαντικό όφελος στην ΔΕΗ (ίσως και 100-150 ευρώ το χρόνο) αν οι ώρες λειτουργίας είναι πάρα πολλές.
Ο επόμενος λόγος που μπορεί να κάνει κάποιον να προτιμήσει ένα mini pc, είναι ότι σε αντίθεση με τα περισσότερα desktop, τα οποία πρέπει να στήσετε μόνοι σας (ή τουλάχιστον να αγοράσετε κάποιο επώνυμο έτοιμο) είναι έτοιμα (ή σχεδόν έτοιμα αν πρόκειται για barebone).
Τα περισσότερα είναι outofthebox έτοιμα προς χρήση με εγκατεστημένο ακόμα και λειτουργικό σύστημα, Σε όσα δεν είναι, το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να συνδέσετε τον δίσκο, αν αυτός δεν υπάρχει πάνω, να εγκαταστήσετε το λειτουργικό και τελειώσατε. Εργασίες που μπορεί εύκολα να κάνει και ένας αρχάριος.
Ο επόμενος λόγος που μπορεί να κάνει κάποιον να προτιμήσει ένα mini pc, είναι ότι σε αντίθεση με τα desktop θέλουν ελάχιστη συντήρηση και καθαρισμό. Τα περισσότερα είναι φτιαγμένα έτσι που ο καθαρισμός γίνεται πολύ αραιά και είναι πολύ πιο εύκολος από ότι σε ένα desktop.
Για ποιο λόγο δεν πρέπει να αγοράσετε ένα mini pc
Βέβαια, υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις που τα mini pc είναι παντελώς ακατάλληλα ως επιλογή
Αν μία από τις κύριες λειτουργίες του υπολογιστή σας είναι να παίζετε μοντέρνα παιχνίδια υψηλών απαιτήσεων, τότε τα mini pc δεν είναι για εσάς. Ακόμα και το πιο ακριβό mini pc να αγοράσετε, δεν θα μπορέσετε να έχετε τις επιδόσεις σε GPU που επιθυμείτε
Ακόμα ένα κύριο πρόβλημα των mini pc, είναι ότι δεν μπορείτε να προσθέσετε πολλά, τουλάχιστον εσωτερικά. Αν είχατε συνηθίσει από τα desktop στα οποία μπορούσατε να προσθέσετε εξωτερικές κάρτες γραφικών, ήχου, WiFi, USB θα πρέπει να το ξεχάσετε. Ένα mini pc, τις περισσότερες φορές, θα έχει θα έχει 1 ή το πολύ 2 slots για RAM και μία ή το πολύ δύο θέσεις για δίσκο
Ένα από τα βασικά μειονεκτήματα των mini pc είναι ότι δεν αναβαθμίζονται. Συνήθως τα μόνα μέρη που μπορεί να αναβαθμιστούν πάνω σε ένα mini pc είναι ο δίσκος και η μνήμη (και αυτά όχι πάντα), ενώ αν πρόκειται για barebone ίσως μπορείτε και CPU.
Οπότε, τις περισσότερες φορές θα πρέπει να συμβιβαστείτε με ότι υπάρχει μέσα στο κουτί την στιγμή της αγοράς
Ποιες είναι οι πιο γνωστές εταιρίες που κυκλοφορούν mini pc
Οι περισσότερες εταιρίες με έτοιμα συστήματα ή απλώς motherboard που κυκλοφορούν mini pc αυτή τη στιγμή.
Ίσως η πιο γνωστή είναι η Intel με τα πολύ δυνατά (και ακριβά) Intel NUC, τα οποία έχουν την αξιοπιστία της Intel και συνδυάζουν κορυφαίες επιδόσεις και πολύ όμορφο design.
Αρκετά και πολύ αξιόλογα mini pc έχει και η εταιρία Zotac. Τα Zotac είναι σαφώς πιο οικονομικά από τα αντίστοιχα της Intel, χωρίς να υστερούν αρκετά σε επιδόσεις ή αξιοπιστία. Δείτε σε ένα παλαιότερο review ένα οικονομικό barebone mini-pc από την Zotac.
Άλλη μια αντίστοιχη εταιρία είναι η Shuttle με αρκετά -κυρίως- barebone mini pc στην αγορά.
Η γνωστή εταιρία motherboard (και όχι μόνο) Gigabyte έχει κυκλοφορήσει την σειρά Brix, η οποία είναι αυτή αρκετά αξιόλογη.
Τα τελευταία χρόνια και η HP έχει κυκλοφορήσει μερικά πολύ δυνατά mini pc, τα οποία απευθύνονται σε πολύ απαιτητικούς χρήστες.
Επίσης ακόμα αρκετές γνωστές εταιρίες όπως η Lenovo, η MSI, η Asus έχουν αρχίσει και μπαίνουν και αυτές στον χώρο των mini pc.
Εισβολή από την Κίνα
Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει και κυκλοφορούν και εκατοντάδες mini pc από Κινέζικες εταιρίες. Τα περισσότερα αφορούν την κατηγορία android / tv box, αλλά υπάρχουν και αρκετά που είτε είναι barebone είτε κανονικά mini pc.
Το κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η πολύ χαμηλή τιμή, που πολλές φορές είναι η μισή ή ίσως και χαμηλότερη από πιο «επώνυμο» mini pc με αντίστοιχα χαρακτηριστικά. Και παρότι κάποιος θα αναρωτηθεί πόσο καλά να είναι αυτά τα «Κινέζικα», η απάντηση είναι πιο καλά από όσο πιστεύετε.
Οι Κινέζικες εταιρίες έχουν κάνει τεράστια βήματα προόδου σε ότι αναφορά την ποιότητα και την αξιοπιστία των προϊόντων τους και παρότι σίγουρα δεν μπορούν να συγκριθούν ακόμα με τα αντίστοιχα κολοσσών όπως η Intel ή η HP, είναι πολύ αξιόλογα για τα λεφτά τους.
Υπάρχουν αρκετές γνωστές και αξιόλογες Κινέζικες εταιρίες. Ίσως μία από τις πιο γνωστές σε ότι αφορά τα mini pc είναι η HYSTOU, η οποία κυκλοφορεί σχετικά δυνατά mini pc με Intel i3 και i7 επεξεργαστές τελευταίας γενιάς.
Μία επίσης σχετικά γνωστή Κινέζικη εταιρία είναι και η Minix. H Minix κυκλοφορεί και android pc αλλά και mini pc, με πολλά αξιόλογα μοντέλα στη συλλογή της.
Η BEELINK είναι μία ακόμα σχετικά γνωστή εταιρία με αρκετά tvbox αλλά εσχάτως και mini pc στο inventory της.
Η VOYO είναι μία εταιρία που κυκλοφορεί περισσότερο mini pc αν και έχει και μερικά tv box στη συλλογή της. Έχει μεγάλη ποικιλία, κυρίως σε οικονομικά μοντέλα (<200 ευρώ).
Τα mini pc της ONDA είναι ακόμα μία πολύ οικονομική επιλογή. Τα μοντέλα της έχουν κυρίως επεξεργαστές Intel τεχνολογίας Celeron και Pentium, με αρκετά από αυτά να έχουν SSD δίσκο στο εσωτερικό.
Μερικά χρήσιμα
- Αν θέλετε να δείτε περισσότερα για την κατηγορία των tv box, μπορείτε να πατήσετε εδώ για το γενικό άρθρο και εδώ για το τα δικά μας review από Κινέζικα tv box που έχουμε δοκιμάσει.