Τα εργαλεία με τις επαναφορτιζόμενες μπαταρίες, είναι πολύ πρακτικά καθώς μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε όπου θέλετε. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, που οι μπαταρίες ιόντων λιθίου, έχουν αντικαταστήσει πλήρως τις μπαταρίες παλαιού τύπου (NiMh / NiCd), αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς. Παρότι οι μπαταρίες ιόντων λιθίου δεν έχουν τα τεράστια μειονεκτήματα που είχαν οι παλαιότερες μπαταρίες, αν δεν τις χρησιμοποιήσετε σωστά θα τις πετάξετε πολύ πιο σύντομα από ότι θα έπρεπε. 

Πριν αρκετό καιρό είχαμε δημοσιεύσει ένα άρθρο, με το τι εναλλακτικές έχετε αν η μπαταρία του επαναφορτιζόμενου εργαλείου αχρηστευθεί. Τώρα, σε αυτό το άρθρο θα δούμε πως μπορεί να έχετε την μέγιστη απόδοση από τις μπαταρίες των εργαλείων σας, αλλά και να τις κάνετε να κρατήσουν πολύ περισσότερο.

Δεν είναι όλες οι μπαταρίες λιθίου ίδιες

Καταρχάς θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν είναι όλες οι μπαταρίες λιθίου ίδιες. Η τεχνολογία τους συνεχώς εξελίσσεται και υπάρχουν διαφορές στην ποιότητα αλλά και στα χαρακτηριστικά. Έτσι, μπαταρία από μπαταρία μπορεί να έχει σημαντικές διαφορές στην διάρκεια ζωής.

Γιαυτό όταν βλέπετε μία τεράστια διαφορά σε τιμή μεταξύ μίας επώνυμης επαγγελματικής μπαταρίας από μία ανώνυμη συμβατή, μην τα ρίχνετε όλα στο marketing και στους «κλέφτες» εισαγωγείς. Τις περισσότερες φορές, θα υπάρχει και διαφορά στην τεχνολογία και στην ποιότητα κατασκευής. Τώρα αν αυτή η διαφορά είναι ανάλογη με την διαφορά τιμής, είναι ένα άλλο θέμα. 

Κύκλοι φόρτισης στις μπαταρίες επαναφορτιζόμενων εργαλείων

Μπαταρίες επαναφορτιζόμενων εργαλείωνΑκόμα και με σωστή χρήση, οι μπαταρίες λιθίου, έχουν ένα περιορισμένο αριθμό κύκλων φόρτισης. Ως κύκλος φόρτισης, θεωρείται μία πλήρης φόρτιση της μπαταρίας   Ο αριθμός αυτός, εξαρτάται από την τεχνολογία και την ποιότητα κατασκευής, αλλά για τις περισσότερες, σε ιδανικές πάντα συνθήκες, είναι περίπου 1000 . Κάποιες μπαταρίες λιθίου, υποστηρίζουν ότι μπορεί να αντέξουν ακόμα και 1500 κύκλους φόρτισης.

1000 κύκλοι φόρτισης, σημαίνει ότι ακόμα και αν την φορτίζεται κάθε μέρα, θα κρατήσει περίπου 3 χρόνια. 

Αποφόρτιση μπαταριών λιθίου

Υπάρχει ένας μύθος, ότι οι μπαταρίες λιθίου δεν αποφορτίζονται καθόλου. Μπορεί οι μπαταρίες λιθίου να μην έχουν το πρόβλημα που είχαν οι μπαταρίες Νικελίου Καδμίου/Μαγγανίου, οι οποίες αποφορτίζονταν πλήρως σε λιγότερο από 1 μήνα, αλλά αποφορτίζονται και αυτές, έστω και πολύ πιο αργά.

Σε ιδανικές συνθήκες αποθήκευσης, η αποφόρτιση των μπαταριών λιθίου, είναι σχετικά μικρή. Αλλά αν αποθηκευτεί σε θερμό σημείο γεμάτο υγρασία, η αποφόρτιση μπορεί να είναι σημαντική και να φτάσει ακόμα και στο 30-50% μέσα σε ένα τρίμηνο.

Ποιες είναι οι ιδανικές συνθήκες αποθήκευσης της μπαταρίας

επαναφορτιζόμενο εργαλείοΣύμφωνα με τους περισσότερους κατασκευαστές εργαλείων και μπαταριών, οι ιδανικές συνθήκες στις οποίες θα πρέπει να βρίσκεται μία μπαταρία η οποία δεν χρησιμοποιείται, είναι σε ένα σκιερό και δροσερό μέρος χωρίς υγρασία. Θερμοκρασίες 0-25 βαθμών Κελσίου, θεωρούνται ιδανικές. Θερμοκρασίες είτε χαμηλότερες είτε υψηλότερες, μπορεί να προκαλέσουν μεγαλύτερη αποφόρτιση αλλά και σημαντική μείωση της διάρκειας ζωής της μπαταρίας.

Γιατί δεν πρέπει να αποθηκεύετε τις μπαταρίες λιθίου σε πλήρη φόρτιση

Εκτός από τις κλιματολογικές συνθήκες, σημαντικός παράγοντας είναι και το επίπεδο φόρτισης της μπαταρίας, όταν αυτή δεν λειτουργεί. Όσο και να φαίνεται παράδοξο, αν αποθηκεύσετε μία μπαταρία λιθίου, σε πλήρη φόρτιση για σημαντικό διάστημα, αυτό θα προκαλέσει προβλήματα στα ίδια τα στοιχεία της μπαταρίας.

Αυτός είναι ο ένας από τους δύο λόγους, που οι μπαταρίες λιθίου, των ηλεκτρονικών συσκευών, είναι προ-φορτισμένες σε ένα επίπεδο 40-50% και όχι στο 100%.

Βέβαια, δεν μιλάμε για αποθήκευση για ένα βράδυ, ούτε για μερικές μέρες, αλλά για αποθήκευση μηνών. Ειδικά αν η αποθήκευση γίνει σε ένα θερμό και υγρό περιβάλλον, τότε η μόνιμη απώλεια που μπορεί να έχει η μπαταρία είναι σημαντική.

Γιαυτό, αν σκοπεύετε να αποθηκεύσετε τις μπαταρίες σας για αρκετό διάστημα, βεβαιωθείτε ότι δεν είναι πλήρως φορτισμένες, αλλά βρίσκονται σε ένα επίπεδο 40-50%. Η πιο σίγουρη λύση είναι να χρησιμοποιήσετε ένα πολύμετρο, αλλά επειδή όλες οι μοντέρνες μπαταρίες ή τα εργαλεία που τις φέρουν, έχουν ένα ενσωματωμένο δείκτη φόρτισης, μπορείτε να συμβουλευτείτε αυτόν, και απλώς να τις δουλέψετε ή να τις φορτίσετε ώστε να φτάσει ο δείκτης φόρτισης στην μεσαία σκάλα.

Τι μπορεί να καταστρέψει μία μπαταρία ιόντων λιθίου

Νεκρή μπαταρία επαναφορτιζόμενουΣύμφωνα με όλους τους κατασκευαστές, υπάρχουν μερικές καταστάσεις, που αποδεδειγμένα μπορεί να καταστρέψουν μία μπαταρία ιόντων λιθίου, ακόμα και αν είναι εντελώς καινούργια.

Οι δύο μεγαλύτεροι εχθροί μίας μπαταρίας, είναι η υπερβολική θερμότητα αλλά και η πλήρης αποφόρτιση. Θερμοκρασίες άνω των 60 βαθμών Κελσίου, προκαλούν βλάβες στις μπαταρίες λιθίου, οι οποίες μπορεί να μειώσουν σημαντικά τους κύκλους φόρτισης αλλά και την χωρητικότητά της. 

Γιαυτό θα πρέπει να τις προφυλάσσετε από πηγές θερμότητας, μέρη που αποκτούν μεγάλες θερμοκρασίες (πχ εσωτερικού αυτοκινήτου το καλοκαίρι) και απευθείας έκθεση στον ήλιο. 

Όμως μπορεί η υπερβολική θερμότητα να προέρχεται και από την ίδια την μπαταρία ή το εργαλείο. Η μπαταρία μπορεί να υπερθερμανθεί αρκετά αν αποφορτιστεί πολύ γρήγορα. Ειδικά φθηνές οικονομικές μπαταρίες, με όχι και τόσο καλό σχεδιασμό, με συνεχή χρήση ανάβουν πραγματικά. Αυτό τις καταστρέφει. Γιαυτό, αν θέλετε να κρατήσουν αρκετά χρόνια, καλό είναι να μην τις πιέζετε αρκετά. 

Θερμότητα μπορεί να προκαλέσει  υπερθέρμανση και κατά την φόρτιση, ειδικά αν ο φορτιστής δεν είναι ο σωστός. Οι περισσότεροι επίσημοι φορτιστές (ακόμα και οι ταχύ-φορτιστές), φορτίζουν την μπαταρία σε χρόνο ικανό ώστε να μην προκληθεί υπερβολική θερμότητα. Κάποιοι φορτιστές επαγγελματικών εργαλείων, έχουν μάλιστα και ενσωματωμένο μικρό βεντιλατέρ (πχ Makita), ώστε να απομακρύνει την θερμότητα από τον φορτιστή και την μπαταρία. 

Για σιγουριά πάντως, οι περισσότεροι κατασκευαστές, επισημαίνουν ότι δεν θα πρέπει να φορτίζετε ποτέ μία μπαταρία που έχει ζεσταθεί αρκετά(πχ η DeWalt συστήνει να περιμένετε 2 ώρες μετά την χρήση, για να τοποθετήσετε την μπαταρία στον φορτιστή), και μετά την πλήρη φόρτιση μίας μπαταρίας θα πρέπει  πάλι να περιμένετε κάποια ώρα,  ώστε αυτή να κρυώσει και μετά να την χρησιμοποιήσετε.

Το επόμενο που δεν θα πρέπει να κάνετε ποτέ, είναι να αφήσετε να αποφορτίζεται πλήρως μία μπαταρία. Αν διαβάσετε τα περισσότερα εγχειρίδια χρήσης από εργαλεία με μπαταρίες ιόντων λιθίου, θα δείτε ότι αναφέρεται ότι οι μπαταρίες δεν θα πρέπει να αποφορτίζονται πλήρως. Οι ειδικοί υποστηρίζουν, ότι όταν η μπαταρία φθάσει στο 10-20% της φόρτισης, θα πρέπει να φορτίζεται άμεσα. 

Πως θα το καταλάβετε αυτό; Τα περισσότερα εργαλεία ή οι ίδιες οι μπαταρίες έχουν φωτεινές ενδείξεις. Όταν λοιπόν φτάσει στην χαμηλότερη σκάλα ή πολύ πιο απλά, όταν το εργαλείο αρχίσει να μειώνει την απόδοσή του λόγω χαμηλής μπαταρίας, τότε σημαίνει ότι θα πρέπει να φορτιστεί άμεσα. Μην προσπαθήσετε να δουλέψετε λίγα δευτερόλεπτα παραπάνω, ακόμα και αν η μπαταρία αντέχει λίγο, καθώς αυτό την καταστρέφει.

Σημαντικό λάθος επίσης, είναι να αφήνετε  τις μπαταρίες επαναφορτιζόμενων εργαλείων αφόρτιστες, έστω και για μερικές μέρες. Ακόμα και ολοκαίνουργια μπαταρία να έχετε, αν την αφήσετε πλήρως αφόρτιστη μερικές βδομάδες, θα μειωθεί η μελλοντική απόδοσή της σημαντικά. Αν την αφήσετε δε και για μήνες, τότε ίσως καταστραφεί εντελώς. Δεν έχει σημασία σε αυτό το πόσο καλή και ακριβή είναι η μπαταρία. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος, που σχεδόν καμία εταιρία, δεν προσφέρει εγγύηση σε μπαταρίες περισσότερο από ένα χρόνο.


Μερικές συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις

 
Να αφήνω τις μπαταρίες επαναφορτιζόμενων εργαλείων πάνω στον φορτιστή ή θα την καταστρέψει;

Αυτό είναι μία πολύ συχνή ερώτηση, που θα ακούσετε πολλές διαφορετικές απαντήσεις. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει κάποια γενική απάντηση που να μπορεί να περιλάβει όλες τις μπαταρίες λιθίου. 

Κάθε μπαταρία είναι ξεχωριστή, όπως επίσης και κάθε φορτιστής. Γιαυτό θα πρέπει να συμβουλεύεστε μόνο το βιβλίο οδηγιών του εργαλείου που έχετε αγοράσει. Αν σας αναφέρει, ότι μπορείτε να την αφήνετε, τότε αφήστε την. Αν δεν το αναφέρει ή σας λέει να μην την αφήνετε, τότε καλό είναι να την αφαιρείτε πάντα μετά από κάθε φόρτιση.

Ο λόγος που το αναφέρουμε αυτό, είναι ότι οι μπαταρίες δεν αποτελούνται από μερικές μπαταρίες λιθίου 18650, συνδεδεμένες σε σειρά. Αλλά οι περισσότερες, περιλαμβάνουν ειδικό ηλεκτρονικό κύκλωμα με πλακέτα. Όπως το ίδιο ισχύει και για τον φορτιστή. 

Έτσι για παράδειγμα οι νέες μπαταρίες της DeWalt, έχουν το σύστημα maintenance mode, το οποίο προστατεύει τις μπαταρίες από υπερφόρτωση αλλά και συνεχείς κύκλους. Έτσι, είναι απόλυτα ασφαλές να έχετε την μπαταρία συνέχεια στον φορτιστή. Η ίδια η DeWalt το συστήνει μάλιστα. Το ίδιο ισχύει και για τις περισσότερες επίσημες μπαταρίες επαγγελματικών εργαλείων.

Όμως δεν ισχύει το ίδιο σε όλα τα εργαλεία. Μπαταρίες ανώνυμες ή μπαταρίες από φθηνά ερασιτεχνικά εργαλεία, δεν έχουν τέτοια προστασία ή τόσο έξυπνο ηλεκτρονικό κύκλωμα. Έτσι, αν τις αφήσετε πάνω στο φορτιστή μετά την πλήρη φόρτιση, μπορεί να υπερφορτιστούν ή να αντιμετωπίσουν προβλήματα, και σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, να προκληθεί ακόμα και πυρκαγιά ή έκρηξη. Το τελευταίο δεν είναι πιθανό σε επώνυμη μπαταρία και φορτιστή, αλλά αν κάτι από αυτά τα δύο είναι ανώνυμο ή έχει πειραχθεί από χέρι μη σχετικό, τότε δεν είναι καθόλου απίθανο να συμβεί.

Μία καλή ένδειξη, είναι να βλέπετε πόσες επαφές έχει πάνω η μπαταρία. Αν έχει μόνο 2 (μία για το θετικό και μία για το αρνητικό, τότε οπωσδήποτε θα πρέπει να την απομακρύνετε. Αν έχει 3, τότε αν δεν είναι ελαττωματική, δεν υπάρχει περίπτωση να προκαλέσει κάποιο ατύχημα, αλλά κανονικά δεν θα πρέπει να την αφήνετε πάνω στον φορτιστή. Αν έχει παραπάνω επαφές (4-5), τότε κατά πάσα πιθανότητα, έχει ειδικό κύκλωμα και έξυπνη λειτουργία που την προστατεύει. Αυτό είναι φυσικά

Φαινόμενο μνήμης σε μπαταρίες λιθίου, ισχύει ή είναι μύθος;

Ένα από τα πιο μεγάλα πλεονεκτήματα των μπαταριών λιθίου, είναι ότι δεν είχαν το φαινόμενο μνήμης που είχαν οι παλαιότερες μπαταρίες. Τουλάχιστον αυτό πίστευαν οι περισσότεροι για αρκετά χρόνια. Όμως κάποιες πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει, ότι μπορεί το φαινόμενο μνήμης, να μην έχει την ίδια έκταση που είχε στις μπαταρίες Νικελίου, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει και στις μπαταρίες ιόντων λιθίου. 

Το φαινόμενο αυτό, ενισχύεται από συνεχείς μικρούς κύκλους φόρτισης. Δηλαδή η μπαταρία βρίσκεται στο 40% και εσείς την φορτίζετε έως το 60% και μετά σταματάτε την φόρτιση. Γιαυτό, σύμφωνα με κάποιες έρευνες, καλό είναι να κάνετε ανά μερικές δεκάδες κύκλους φόρτισης, να αδειάσετε την μπαταρία όσο γίνεται (δηλαδή έως 10%) και μετά να κάνετε μία πλήρη φόρτιση έως το 100%.

Περισσότερα για αυτό το θέμα, μπορείτε να διαβάσετε σε αυτό το άρθρο.

Οι μπαταρίες λιθίου θέλουν «στρώσιμο» για να έχουν μέγιστη απόδοση ή όχι ;

Και αυτό είναι κάτι που αναπαράγεται αρκετά, σε διάφορες συζητήσεις. Η θεωρία αυτή προέρχεται από τις μπαταρίες NiCD, και σύμφωνα με αυτή για να έχει μέγιστη απόδοση μία μπαταρία λιθίου, χρειάζεται μερικές δεκάδες πλήρες αποφορτίσεις και φορτίσεις. 

Αυτό δεν ισχύει με τις μπαταρίες λιθίου. Το μόνο που θα πρέπει να κάνετε, είναι να κάνετε μία πλήρη φόρτιση πριν χρησιμοποιήσετε για πρώτη φορά το εργαλείο. Μετά μπορείτε να το χρησιμοποιείτε κανονικά, όπως επιθυμείτε. 

Ο λόγος για αυτό, είναι ότι συνήθως η μπαταρία έρχεται προφορτισμένη σε ένα επίπεδο 30-40% καθαρά για λόγους αποθήκευσης (έτσι ώστε ακόμα και μετά από μερικούς μήνες να μην αποφορτίσει πλήρως) και μεταφοράς (επειδή υπάρχουν αυστηροί κανόνες για την μεταφορά μπαταριών λιθίου αεροπορικώς)

Μπορώ να αναστήσω μία νεκρή μπαταρία λιθίου;

Η απάντηση είναι ναι και όχι. Αν η μπαταρία έχει εξαντλήσει τους μέγιστους κύκλους φόρτισης, τότε είναι νεκρή και δεν μπορείτε να κάνετε κάτι άλλο παρά να την ανακυκλώσετε.

Όμως αν η μπαταρία είναι νεκρή από κακή χρήση ή πλήρως αποφόρτιση, τότε ναι, ίσως μπορείτε. Εδώ η πιο συνηθισμένη αιτία, είναι ότι η τάση της μπαταρίας έχει πέσει τόσο πολύ, που ο φορτιστής της δεν μπορεί να την αναγνωρίσει και δεν την φορτίζει. Έτσι για παράδειγμα, αν μία μπαταρία 18V αδειάσει πλήρως, και την αφήσετε αρκετό καιρό αδειανή, τότε μπορεί να πέσει ακόμα και κάτω από 10V σε τάση. Αν την τοποθετήσετε στον φορτιστή, κατά πάσα πιθανότητα, θα σας βγάλει ένδειξη ότι η μπαταρία έχει πρόβλημα και δεν θα ξεκινήσει η φόρτιση. Αυτό συμβαίνει για δική σας προστασία, ώστε να μην προσπαθήσει να φορτίσει κάποια μπαταρία με βραχυκυκλωμένα ή χαλασμένα στοιχεία και προκαλέσει κάποια έκρηξη.

Υπάρχουν όμως επαγγελματικοί φορτιστές ή πάγκοι ρεύματος DC που μπορεί να φορτίσουν οποιαδήποτε μπαταρία ανεξαρτήτου τάσης. Έτσι αν μπορέσετε να την επαναφέρετε σε τάση, την οποία αναγνωρίζει ο φορτιστής, τότε η μπαταρία θα αρχίσει να φορτίζει ξανά. Όπως αναφέραμε και πιο πάνω, η μπαταρία αν αποφορτιστεί πλήρως, αρχίζει και καταστρέφεται, οπότε μην περιμένετε να γίνει πάλι καινούργια. Αλλά πιθανώς να κρατήσει αρκετό καιρό ακόμα, έστω και με μειωμένη χωρητικότητα.

Για αυτό, υπάρχουν και αρκετές πατέντες που μπορεί να το επιτύχουν αυτό, κάποιες από τις οποίες είναι λίγο (ή και πολύ) επικίνδυνες αν δεν είστε προσεκτικοί. Γιαυτό δεν θα τις αναφέρουμε (αν και έχουν επιτυχία).


Μερικά χρήσιμα που θα πρέπει να γνωρίζετε

  • Αν και ο παραπάνω οδηγός, αναφέρεται κυρίως στις μπαταρίες ιόντων λιθίου των επαναφορτιζόμενων εργαλείων, περίπου τα ίδια ισχύουν και σε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές με μπαταρίες ιόντων λιθίου (πχ κινητά, λάπτοπ. τάμπλετ…)
  • Ποτέ μην πετάτε τις μπαταρίες λιθίου στα σκουπίδια. Πάντα σε ειδικούς κάδους ανακύκλωσης. Υπάρχει κίνδυνος πυρκαγιάς  κατά την μεταφορά και την αποκομιδή, αλλά και πιθανότητα μόλυνσης του υπεδάφους.
  • Οι μπαταρίες λιθίου, υπάγονται σε ειδικούς κανονισμούς για την αεροπορική μεταφορά. Γιαυτό το λόγο, πολλές χώρες έχουν θεσπίσει ειδικούς νόμους (με αυστηρά πρόστιμα στους παραβάτες) που περιορίζουν την μεταφορά συσκευασιών με μπαταρίες λιθίου αεροπορικώς. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που όλες οι νέες μπαταρίες λιθίου στις ηλεκτρονικές συσκευές, έρχονται συνήθως προ-φορτισμένες σε ποσοστό 30-40%, καθώς ο περιορισμός δεν αφορά τον αριθμό των στοιχείων, αλλά τις Wh.
  • Πάντα να διαβάζετε τις οδηγίες χρήσης των εργαλείων, ειδικά στα επαναφορτιζόμενα εργαλεία, και μην θεωρείται τίποτα δεδομένο, καθώς οι τεχνολογίες αλλάζουν δραματικά. 
  • Μία πολύ καλή πηγή πληροφοριών, για τις μπαταρίες των επαναφορτιζόμενων συσκευών, είναι αυτή εδώ η αγγλόφωνη ιστοσελίδα., η οποία υποστηρίζεται από μία Αμερικανική εταιρία ηλεκτρονικών συσκευών που σχετίζονται με τις μπαταρίες.
Διαφήμιση
Προηγούμενο άρθροDIY υπερυψωμένο κρεβάτι με μεγάλο αποθηκευτικό χώρο
Επόμενο άρθροΈνα πτυσσόμενο κράνος από χαρτόνι, που χωράει με άνεση στην τσάντα σας
Εγγραφείτε
Ειδοποίηση από
guest

Επιτρέπεται ο ανώνυμος σχολιασμός. Παρότι απαιτείται email, δεν χρειάζεται να είναι το πραγματικό σας email. Δεν επιτρέπονται υβριστικά, προσβλητικά ή spam σχόλια

Η φόρμα σχολιασμού συλλέγει το όνομα, το email και το περιεχόμενου του σχολίου για να μπορούμε να ελέγχουμε τα σχόλια που γίνονται στην ιστοσελίδα. Παρακαλούμε διαβάστε και αποδεχτείτε τους όρους χρήσεις και την πολιτική απορρήτου της ιστοσελίδας μας για να σχολιάσετε
1 Σχόλιο
νεότερο
παλαιότερο πιο δημοφιλές
Inline Feedbacks
Δείτε όλα τα σχόλια