Τα τσοκ στα δράπανα, είναι ο μηχανισμός σύσφιξης που συγκρατεί τα τρυπάνια και όλα τα εξαρτήματα, που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα δράπανο. Η λειτουργία τους είναι απλή, και όσο και αν φαίνεται περίεργο, δεν έχει αλλάξει και πάρα πολύ από τότε που πρώτο-ανακαλύφθηκε, το 1902. Αν και τα τσοκ δεν χαλάνε εύκολα, δεν είναι και αθάνατα. Κύριες αιτίες που μπορεί να καταστρέψουν ένα τσοκ, είναι η σκουριά, το υπερβολικό σφίξιμο και η χρησιμοποίηση ακατάλληλων εξαρτημάτων μέσα στο τσοκ (πχ ντίζες).
Έτσι κάποια στιγμή μπορεί να χρειαστεί αλλαγή σε ένα τσοκ. Όμως πως αλλάζουμε το τσοκ; Εύκολα, αλλά ας δούμε πρώτα λίγο τις κατηγορίες των τσοκ, γιατί δεν είναι όλα ίδια.
Τσοκ με κλειδί ή αυτόματα
Η πρώτη κύρια διαφορά στα τσοκ, είναι αν έχουν κλειδί ή όχι.
Το τσοκ με κλειδί, έχει το μειονέκτημα ότι χρειάζεται ένα κλειδί για να σφίγγετε ή να ξεσφίγγετε το τσοκ κάθε φορά. Αυτό μπορεί να γίνει ιδιαίτερα εκνευριστικό αν χάσετε το τσοκ.
Τα αυτόματα τσοκ μπορούν να σφίξουν/ξεσφίξουν μόνο με το χέρι, αλλά έχουν το μειονέκτημα ότι χαλάνε λίγο πιο εύκολα και δεν προσφέρουν τόσο καλό κράτημα όσο αυτά με το κλειδί. Συνήθως τσοκ με κλειδί έχουν τα παλιά δράπανα, όσα είναι πολύ ισχυρά (πχ τόρνων) και τα δράπανα πάγκου, ενώ αυτόματο όλα τα υπόλοιπα.
Μέγιστο άνοιγμα σιαγόνων τσοκ
Η επόμενη διαφορά που μπορεί να έχουν τα τσοκ είναι το άνοιγμα των σιαγόνων. Αυτό επηρεάζει τη μέγιστη διάμετρο των τρυπανιών την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει. Τα μικρά τσοκ έχουν μέγιστη διάμετρο 8 χιλιοστά, τα τσοκ για τα κοινά δράπανα διάμετρο 10-13 εκατοστά ενώ τα τσοκ για πολύ μεγάλα δράπανα ή κολονάτα δράπανα πάγκου μπορεί να φτάσουν 16-20 χιλιοστά διάμετρο. Μαζί με την μέγιστη διάμετρο επηρεάζεται και η ελάχιστη διάμετρος συνήθως. Έτσι όσο πιο μικρή η μέγιστη διάμετρος, τόσο πιο μικρή θα είναι και η ελάχιστη (χωρίς αυτό να είναι πάντοτε και κανόνας).
Μια ακόμη διαφορά που μπορεί να έχουν τα τσοκ, είναι το υλικό κατασκευής και η χρήση η οποία θα έχουν. Τα πλαστικά τσοκ, είναι πάντα πιο οικονομικά αλλά φθείρονται πιο εύκολα. Τα μεταλλικά έχουν αυξημένο κόστος, αλλά μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Τσοκ για κρουστικό ή απλό
Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει και η χρήση η οποία θα έχουν. Έτσι αν πρόκειται για κρουστικό δράπανο ή δράπανο που θα κάνει βαριά χρήση, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε κατάλληλο τσοκ, γιατί το απλό θα καταστραφεί πολύ σύντομα. Τα τσοκ για κρουστικά και βαρέας χρήσης είναι λίγο, έως αρκετά, πιο ακριβά από τα απλά τσοκ. Ένα αξιοπρεπές τσοκ για απλό δράπανο κυμαίνεται στα 10-20 ευρώ, ενώ επαγγελματικά τσοκ για πολύ βαριά χρήση, μπορεί να κοστίζουν ακόμα και χίλια ευρώ.
Υποδοχή τσοκ
Τέλος, η τελευταία αλλά πιο κύρια διαφορά που μπορεί να έχουν τα τσοκ, είναι το είδος της υποδοχής σύνδεσης. Όλα τα μοντέρνα τσοκ, συνδέονται πάνω σε ένα πάσο που έχει το δράπανο, βιδωτά.Παλαιότερα τσοκ, συνδέονται αντίθετα. Δηλαδή το αρσενικό σπείρωμα είναι πάνω στο τσοκ, και το θυληκό στο δράπανο. Για αυτά τα τσοκ θα χρειαστείτε ένα μετατροπέα, καθώς δεν κυκλοφορούν πλέον τέτοια τσοκ.
Η διάμετρος του σπειρώματος που έχει το κάθε δράπανο, μπορεί να διαφέρει. Τα μικρότερα (δραπανοκατσάβιδα κυρίως) έχουν υποδοχή για πάσο 1/2 της ίντσας. Μεγαλύτερα μπορεί να έχουν και 5/8 της ίντσας, ενώ μικρότερα 3/8 της ίντσας.
Μερικά επίσης, μπορεί να έχουν εντελώς διαφορετικά σύστημα (πχ με κώνους για τόρνο).
Πως αλλάζουμε το τσοκ;
Το τσοκ συγκρατείται πάνω στο δράπανο με 2 τρόπους. Πρώτα με τη βίδα ασφαλείας. Η βίδα ασφαλείας υπάρχει πάντα μέσα στο εσωτερικό του τσοκ. Συνήθως είναι phillips αν και μερικά έχουν και torx. Για να την ξεβιδώσετε, πρέπει να την στρίψετε δεξιόστροφα. Αν πρόκειται για δραπανοκατσάβιδο, το πιο απλό που μπορείτε να κάνετε, είναι να το βάλετε στην χαμηλή ταχύτητα και αφού πατήσετε καλά το κατσαβίδι πάνω στην βίδα να πατήσετε ελαφρά τον διακόπτη και θα ξεβιδώσει μόνη της.
Αφού βγάλετε την βίδα ασφαλείας, θα πρέπει να βγάλετε το τσοκ από το πάσο. Για να το κάνετε αυτό θα πρέπει να στερεώσετε κάτι μέσα στο τσοκ και να το χτυπήσετε με ένα σφυρί δυνατά, αριστερόστροφα (αντίθετα από την κίνηση του ρολογιού). Οι περισσότεροι βάζουν το μεγαλύτερο κλειδί άλλεν που μπορεί να χωρέσει, μέσα στο τσοκ. Αν το χτύπημα είναι δυνατό και δεν έχει κολλήσει, θα αρχίσει να ξεσφίγγεται μόνο του, και με λίγες περιστροφές θα βγει εντελώς.Αν έχει κολλήσει, ίσως χρειαστεί να προσπαθήσετε πολλές φορές ή να δοκιμάσετε διάφορες πατέντες. Μην προσπαθήσετε να το ξεσφίξετε χωρίς απότομο χτύπημα, όσο δυνατός και να είστε, καθώς δεν πρόκειται να βγει ποτέ.
Για να βάλετε ένα καινούργιο τσοκ, θα ακολουθήσετε την εντελώς αντίθετη διαδικασία. Δηλαδή, πρώτα θα βιδώσετε δεξιόστροφα το τσοκ πάνω στο πάσο του δράπανου, και στην συνέχεια θα βιδώσετε την βίδα ασφαλείας αριστερόστροφα.
Που θα βρείτε ανταλλακτικό τσοκ
Ανταλλακτικό τσοκ θα βρείτε στα περισσότερα καταστήματα με εργαλεία καθώς και σε Ελληνικά ή ξένα e-shop. Υπάρχει σίγουρα διαφορά στην ποιότητα από εταιρία σε εταιρία και ένα καλό και επώνυμο τσοκ μπορεί να ξεπεράσει και τα 50 ευρώ, ενώ σίγουρα μπορείτε να βρείτε και οικονομικά Κινέζικα με λιγότερο από 5 ευρώ.
Ακόμα και τα οικονομικά, για απλή ερασιτεχνική χρήση, είναι συνήθως κάτι παραπάνω από μία χαρά, αλλά αν θέλετε να κάνετε επαγγελματική χρήση, καλό είναι να επιλέξετε εξ’ αρχής ένα καλό και ποιοτικό.
Βοήθεια για αλλαγή τσοκ ή εντοπισμό σωστού ανταλλακτικού
Όπως είδατε η διαδικασία με το πως αλλάζουμε το τσοκ είναι αρεκτά εύκολη και μπορεί να την κάνει ο καθένας. Αν παρόλα αυτά χρειαστείτε βοήθεια για να αλλάξετε το χαλασμένο σας τσοκ ή απλώς για να εντοπίσετε το σωστό ανταλλακτικό, μην διστάσετε να ρωτήσετε στα σχόλια.
Αν θέλετε βοήθεια για να εντοπίσετε το σωστό ανταλλακτικό, τότε καλό είναι να αναφέρετε ακριβώς το μοντέλο ή απλώς να βγάλετε μία φωτογραφία με το κινητό σας και να την ανεβάσετε στο σχόλιο μέσω της επιλογής που υπάρχει στο disqus.
Διαφήμιση
Εχω δραπανο bosch PSB 700-2RE δεν ξέρω πως να αλλαξω το τσοκ, αλλά κ τι τσοκ να πάρω για την αντικατάσταση.
Αν δεν κάνω λάθος δεν πρέπει να υπάρχει βίδα στο εσωτερικό, οπότε βγαίνει απλά βάζοντας ένα κλειδί άλλεν στο τσοκ και χτυπώντας το ελαφρά στην αντίθετη φορά του ρολογιού όπως το βλέπετε. Μπορείτε να πάρετε το αυθεντικό τσοκ της Bosch που πρέπει να έχει 20-30 ευρώ ή κάποιο συμβατό που ξεκινάει από 7-10 ευρώ.
Έχω ένα ολοκαίνουριο επαναφορτιζόμενο δραπανοκατσάβιδο Dewalt DCD796 και το τσοκ του δεν έχει βίδα στο εσωτερικό του. Δεν είναι ότι είχε και χάθηκε. Απλώς δεν έχει βίδα! Πώς αφαιρείται αυτό το τσοκ;
Δεν νομίζω να είστε ο μόνος, που έχει αυτή την άποψη για τα τσοκ στα τελευταία μοντέλα της DeWalt. Υπάρχει μία γενικότερη συζήτηση, επειδή σε ορισμένα μοντέλα ξεσφίγγεται το τσοκ εν λειτουργία. Τώρα όσο αναφορά την ερώτηση. Καταρχάς ο μηχανισμός για τα τσοκ είναι σχεδόν ίδιος σε όλα τα φορητά δράπανα, γιαυτό και τα τσοκ πωλούνται γενικώς ανά τύπο και όχι ανά συγκεκριμένο δράπανο. Δυστυχώς δεν έχω το συγκεκριμένο, για να σας απαντήσω με απόλυτη βεβαιότητα, αλλά σίγουρα τα περισσότερα DeWalt έχουν μία torx 20αρα βίδα με ανάποδες βόλτες μέσα στο τσοκ. Δεν έχω δει καινούργιο DeWalt δράπανο μπαταρίας που… Διαβάστε περισσότερα »
Αρχικά, θέλω να σας ευχαριστήσω για το χρόνο σας. Στο θέμα μας τώρα, έψαξα το τσοκ και δε γράφει τίποτα απολύτως, πουθενά πάνω του….. Στο εσωτερικό του, διακρίνεται κάτι σαν υποδοχή για κλειδί torx αλλά υπάρχει ένας μεταλλικός κύλινδρος(σαν πύρος…) που δεν επιτρέπει να τοποθετηθεί κλειδί. Σας στέλνω φωτό του εσωτερικού του τσοκ, μπας και σας βοηθήσουν να βγάλετε συμπέρασμα.
Μπορώ να πω ότι έχω μπερδευτεί αρκετά. Από ότι φαίνεται από την φωτογραφία δεν είναι με βίδα σίγουρα (εκτός και αν είναι αρκετά παραπλανητική η φωτογραφία) και μάλλον δεν είναι και με πάσο. Και οι βίδες αλλά και οι τρύπες για τις βίδες είναι πιο μεγάλες. Συν ότι τα 6 πιράκια περιμετρικά δεν έχουν κάποιο νόημα να υπάρχουν αν ήταν βιδωτή και στις βιδωτές οι βίδες είναι περίπου στη μέση του τσοκ, ενώ σε αυτό φαίνεται ότι είναι τελείως πίσω. Στην σελίδα της DeWalt που κοίταξα μόλις, φαίνεται ότι έχει τσοκ Jacobs (από τις πιο επώνυμες εταιρίες τσοκ) αλλά το… Διαβάστε περισσότερα »
Το συγκεκριμένο εργαλείο πρωτοκυκλοφόρησε στα τέλη του 2016, οπότε έχει μόλις λίγους μήνες κυκλοφορίας.. Ίσως γι’ αυτό δε βρήκατε εύκολα στοιχεία για το τσοκ και γενικότερα το σέρβις του. Δε βαριέσαι…. Όταν η κατάστασή του φτάσει στο απροχώρητο και η αντικατάσταση του τσοκ θα είναι αναγκαία, θα το βάλω κάτω και θα βγάλω άκρη. Ίσως μέχρι τότε να κυκλοφορούν στο ίντερνετ και σχέδια που θα βοηθήσουν.
Ευχαριστώ και πάλι για το χρόνο που αφιερώσατε.
Ναι το γνωρίζω. Η αλήθεια είναι ότι το σκεφτόμουν να το αγοράσω το σετ (μαζί με το παλμικό) καθώς το προωθούν αρκετά καταστήματα και είναι και σε σχετικά καλή τιμή (για DeWalt brushless). To σχεδιάγραμμα με το ανταλλακτικό καθώς και ο κωδικός για το τσοκ είναι εδώ. Όπως σας είπα, σε αυτό φαίνεται ότι υπάρχει βίδα (Τ10 Μ3) Πάντως όσο το ξανακοιτάω, πρέπει τελικά να είναι μεγάλη torx βίδα και απλώς να ξεγελάει η φωτογραφία. Αν είναι, τότε σύμφωνα με την DeWalt είναι torx T10 (αυτό είναι ο τύπος του torx) Μ3 μέγεθος και θα ξεβιδώνει δεξιόστροφα. Σίγουρα θα το… Διαβάστε περισσότερα »
Το πρόβλημα που παρουσιάζει σ’ εμένα, είναι ότι δε συγκρατεί καλά κα τρυπάνια με κυλινδρικό στέλεχος και γλιστράνε με το παραμικρό μάγκωμα(κυρίως τα τρυπάνια μετάλλου) όσο δυνατά κι αν το σφίξεις. Το φαινόμενο να ξεσφίγγει μόνο του το τσοκ παρουσιάζεται πολύ σπάνια και αντιμετωπίζεται εύκολα με ένα δεύτερο, γέρο σφίξιμο. Για το ότι δεν έχει βίδα, δεν υπάρχει αμφιβολία. Αν “ανοίξετε” την πρώτη φωτο, ώστε να κάνετε ζουμ, θα φανεί ολοκάθαρα. Η τρύπα που μοιάζει με torx δεν είναι στο κεφάλι κάποιας βίδας αλλά στο κέντρο του ιδίου του τσοκ. Επίσης, δε μπορεί να μπει εργαλείο εκεί μέσα, διότι προεξέχει… Διαβάστε περισσότερα »
Ναι, μάλλον έχετε δίκιο. Στην δεύτερη φώτο φαίνεται κάπως σαν εγκοπές, αλλά ναι στην πρώτη, φαίνεται καθαρός κύκλος. Μάλλον ο άξονας που το συγκρατεί είναι. Μπορεί το απόγευμα να περάσω από κάποιο κατάστημα να το δω από κοντά, έτσι από περιέργεια.
Αν σας γλιστράνε τα κυκλικά εξαρτήματα, τότε ναι σίγουρα είναι προβληματικό και θέλει αλλαγή. Λογικά, μπορείτε να το καθυστερήσετε λίγο χρησιμοποιώντας χαρτοταινία σε κάθε εξάρτημα, για να μαγκώνει πιο καλά, αλλά για ένα τόσο καλό και ακριβό εργαλείο, μάλλον είναι κάτι που δεν αξίζει.
Χρησιμοποιώντας τον ακριβή τύπο του εργαλείου(DCD796 Type 1) στο site της DeWalt μου εμφάνισε αυτό το σχέδιο http://service.dewalt.gr/DEWALT/GR/el-GR/Document/Drawing?documentId=49551&productId=10527, όπου δείχνει το τσοκ να είναι βιδωτό και χωρίς βίδα συγκράτησης. Δε διευκρινίζει όμως τι γίνεται με τον “άξονα” που προεξέχει στο εσωτερικό του τσοκ, καθώς στο γενικό σχέδιο(κάτω) εμφανίζεται αλλά στη λεπτομέρεια(πάνω) απουσιάζει!
*Τί ήθελαν και δεν έβαζαν ένα κανονικό τσοκ; Κρίμα, γιατί κατά τ’ άλλα, από δύναμη, μπαταρία κ.τ.λ. είναι εξαιρετικό εργαλείο…..
Ναι μπορεί το σχεδιάγραμμα να φαίνεται λίγο διαφορετικό σε αυτή τη περίπτωση, αλλά το τσοκ είναι ίδιος κωδικός και στις δύο περιπτώσεις. Αν είναι κωνικό, τότε αυτός είναι ο άξονας του κωνικού και επειδή μπαίνει σφηνωτό, θα βγαίνει είτε με χτύπημα στον άξονα (δηλαδή με ένα ζουμπά να χτυπήσετε τον άξονα που προεξέχει εσωτερικά, κρατώντας το τσοκ) είτε με τις ειδικές σφήνες από πίσω, ενώ αν είναι βιδωτό θα βγαίνει με χτύπημα δεξιόστροφα. Αν πάντως, αυτό που βλέπουμε στις φώτο να προεξέχει δεν είναι βίδα, κατά πάσα πιθανότητα θα είναι ο άξονας του κωνικού. Δεν νομίζω να έχω δει ποτέ… Διαβάστε περισσότερα »
Επανέρχομαι με νεότερα. Τελικά, επισκέφτηκα εξουσιοδοτημένο σέρβις dewalt και μου είπαν ότι το τσοκ στο συγκεκριμένο εργαλείο για να βγει, πρέπει να λυθεί όλο το εργαλείο, να αφαιρεθούν τα γρανάζια της μετάδοσης και βγαίνει προς το πίσω μέρος του άξονα. Γι’ αυτό το λόγο και είναι ελάχιστα τα τσοκ που μπορούν να τοποθετηθούν, αν δε θέλει κανείς να βάλει πάλι το εργοστασιακό….. Αποτυχία το εργαλείο……..
Δηλαδή με απλά λόγια, αν θες να αλλάξεις ή να αντικαταστήσεις τσοκ, είτε το πας σε εξουσιοδοτημένο σέρβις ή χάνεις την εγγύηση και πάλι βάζεις σχεδόν μόνο το ίδιο? Σίγουρα όχι και ότι καλύτερο.
Όντως, είναι σημαντικό μειονέκτημα (τουλάχιστον, για όποιον θέλει να έχει την ευχέρεια να αλλάζει το τσοκ μόνος του) και καλά κάνατε που το αναφέρατε.
Υποθέτω ότι το κάναν για να είναι πιο ανθεκτική η σύνδεση του τσοκ και να αντέχει μεγαλύτερες πιέσεις.
Θέλω να αλλάξω το Τσοκ απο ένα παλιό τρυπάνι αλλα εσωτερικά δεν υπάρχει βίδα. Μάλλον έχει λιώσει το κεφάλι της. Τι μπορώ να κανω για να βγάλω το Τσοκ;
Καταρχάς θα πρέπει να ανοίξετε τις σιαγόνες του τσοκ τέρμα και με ένα φακό να σιγουρευτείτε ότι δεν υπάρχει βίδα ή υπάρχει και απλώς έχει χαλασμένη κεφαλή. Αν δεν είχε προσπαθήσει κάποιος να την βγάλει παλαιότερα και τη χάλασε, είναι λίγο δύσκολο να έχει χαλάσει μόνη της. Ίσως έχει πιάσει απλά σκόνη, γρέζια και λάδια και απλώς δεν μπορείτε να την δείτε ή να την πιάσει το κατσαβίδι. Τώρα αν είστε σίγουρος ότι έχει καταστραφεί η κεφαλή της βίδας, θα πρέπει να χρησιμοποίησετε είτε τον κατάλληλο εξωλκέα για βίδες, το οποίο είναι ένα εξάρτημα που μοιάζει με τρυπάνι, αλλά μπορεί… Διαβάστε περισσότερα »