Για τους περισσότερους τα διάφορα νούμερα που γράφει πάνω ένα ελαστικό, μπορεί να φαίνονται σαν “Κινέζικα”, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι παρά πολύ απλοί κωδικοί που χρησιμοποιούνται, για να διαφοροποιούνται τα ελαστικά μεταξύ τους.
Διαστάσεις ελαστικού
Το κάθε ελαστικό έχει συνήθως 2 διαφορετικούς κωδικούς πάνω. Ο πρώτος κωδικός είναι για να υποδηλώσει το μέγεθος του ελαστικού και για τα περισσότερα ελαστικά είναι 7ψήφιος μαζί ένα γράμμα, χωρισμένος με 2 κάθετους. Έτσι για παράδειγμα ένας κωδικός για ένα πολύ κοινό ελαστικό είναι το 195/65/R15.
Το πρώτο μέρος είναι για να υποδηλώσει το πλάτος του πέλματος του ελαστικού, το οποίο μετριέται πάντα σε χιλιοστά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι 195 χιλιοστά.
Βάρος και ταχύτητα
Κωδικός | Μέγιστο βάρος σε κιλά ανά ελαστικό | Κωδικός | Μέγιστο βάρος σε κιλά ανά ελαστικό |
71 | 345 | 91 | 615 |
72 | 355 | 92 | 630 |
73 | 265 | 93 | 650 |
74 | 375 | 94 | 670 |
75 | 387 | 95 | 690 |
76 | 400 | 96 | 710 |
77 | 412 | 97 | 730 |
78 | 420 | 98 | 750 |
79 | 437 | 99 | 775 |
80 | 450 | 100 | 800 |
81 | 462 | 101 | 820 |
82 | 475 | 102 | 850 |
83 | 487 | 103 | 875 |
84 | 500 | 104 | 900 |
85 | 515 | 105 | 920 |
86 | 530 | 106 | 950 |
87 | 545 | 107 | 975 |
88 | 560 | 108 | 1000 |
89 | 580 | 109 | 1030 |
90 | 600 | 110 | 1060 |
Κωδικός φορτίου | Στρώσεις λινών |
A | 2 |
B | 4 |
C | 6 |
D | 8 |
E | 10 |
F | 12 |
G | 14 |
H | 16 |
J | 18 |
L | 20 |
M | 22 |
N | 24 |
Όσες περισσότερες στρώσεις με λινά έχει το ελαστικό, τόσο περισσότερη πίεση μπορεί να αντέξει. Έτσι τα γράμματα αυτά αντιστοιχούν επίσης και σε μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος.
Κωδικός ταχύτητας | Μέγιστα Χλμ/ώρα |
M | 130 km/h |
N | 140 km/h |
P | 150 km/h |
Q | 160 km/h |
R | 170 km/h |
S | 180 km/h |
T | 190 km/h |
U | 200 km/h |
H | 210 km/h |
V | 240 km/h |
W | 270 km/h |
Y | 300 km/h |
Z | 240+ km/h |
Μπορείτε να πάτε παραπάνω, αλλά σίγουρα όχι παρακάτω
Φυσικά αν πάτε σε υψηλότερα νούμερα πχ στην ταχύτητα, δεν σημαίνει ότι το αυτοκίνητο θα μπορεί να πιάσει αυτή την ταχύτητα. Απλώς ότι τα ελαστικά είναι ικανά να “πατήσουν” με ασφάλεια σε αυτή την ταχύτητα, αν το αυτοκίνητο μπορεί να την πιάσει. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για το βάρος. Μπορεί τα ελαστικά που θα βάλετε να αντέχουν 1 τόνο αλλά ο άξονας, το αμορτισέρ, η ζάντα ή το σασί όχι.
Μερικοί άλλοι κωδικοί που θα δείτε πάνω σε ένα ελαστικό
Ρεζέρβα
Τα ελαστικά για τα επιβατικά (P), είναι αυτά που χρησιμοποιούνται από όλα τα υπόλοιπα αυτοκίνητα που έχουν κανονική χρήση. Έχουν πολύ μεγαλύτερο εύρος μεγεθών και θα είναι αυτά που θα σας δώσουν αν δεν ζητήσετε κάτι διαφορετικό.
Σήμανση για καταλληλότητα σε χίονι
Σε μερικά ελαστικά μπορείτε να συναντήσετε μετά τον κωδικό του μεγέθους και τα γράμματα M+S. Το M + S (Mud and Snow) είναι για να υποδηλώσει ότι το ελαστικό είναι κατάλληλο και για οδήγηση σε χιόνι. Ουσιαστικά μόνο τα χειμερινά ελαστικά μπορεί να έχουν ένα τέτοιο κωδικό. Αν δεν υπάρχει σημαίνει ότι δεν είναι κατάλληλο.
Σαμπρέλα ή όχι
Ένας άλλος κωδικός που μπορείτε να δείτε είναι το TL ή TT.To TL είναι η συντομογραφία της Αγγλικής λέξης Tubeless, δηλαδή λάστιχο χωρίς σαμπρέλα. To ΤΤ είναι η συντομογραφία της Αγγλικής έκφρασης Tube Type, δηλαδή λάστιχο που χρησιμοποιεί σαμπρέλα. Σχεδόν πάντα τα ελαστικά επιβατικών αυτοκινήτων είναι χωρίς σαμπρέλα.
Είδος φορτίου
Στα περισσότερα λάστιχα θα δείτε και τα αρχικά LL, SL ή XL(ή RF). Το LL, είναι η συντομογραφία της έκφρασης Light Load, που σημαίνει ελαφρό φορτίο. Συνήθως πρόκειται για ελαστικά ειδικών περιστάσεων. Το SL, είναι η συντομογραφία της έκφρασης Standard Load, που σημαίνει κανονικό φορτίο.
Τα περισσότερα ελαστικά επιβατικών αυτοκινήτων, θα είναι αυτού του είδους. Το XL είναι η συντομογραφία της έκφρασης Extra Load, δηλαδή επιπλέον φορτίο. To XL έχει ακριβώς την ίδια σημασία με το RF (Reinforced), που χρησιμοποιείται πολλές φορές σε Ευρωπαϊκά ελαστικά. Είναι ελαστικά ειδικά σχεδιασμένα να αντέχουν περισσότερο φορτίο από ότι τα συνηθισμένα ελαστικά.
Ημερομηνία παραγωγής
Κάτι αρκετά σημαντικό, που θα πρέπει να δίνετε ιδιαίτερη σημασία, είναι και η ημερομηνία παραγωγής ενός ελαστικού. Η ημερομηνία αναγράφεται πάντα πάνω σε κάθε ελαστικό, με ένα τετραψήφιο κωδικό, που τα 2 πρώτα ψηφία αντιστοιχούν στην βδομάδα του έτους, και τα 2 τελευταία στο έτος. Έτσι για παράδειγμα αν δείτε ένα κωδικό 1015, θα σημαίνει ότι το ελαστικό κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια της 10ης εβδομάδας του 2015, δηλαδή περίπου μέσα Μάρτη. Συνήθως αυτός ο κωδικός βρίσκεται μέσα σε ένα πλαίσιο που στην αρχή έχει τη λέξη DOT. Μετά τη λέξη DOT μπορείτε να δείτε και κάποιον άλλο κωδικό εκτός από τον τετραψήφιο, που έχει να κάνει καθαρά με την ταξινόμηση από την κατασκευάστρια εταιρία.
Αν δεν υπάρχει τετραψήφιος κωδικός, αλλά τριψήφιος, τότε το ελαστικό έχει κατασκευαστεί πριν το 2000 και θα πρέπει να πεταχτεί στην ανακύκλωση. Ο λόγος είναι ότι το ελαστικό, ακόμα και με ιδανικές συνθήκες αποθήκευσης, μπορεί να παραμείνει αξιόπιστο, το πολύ για μια δεκαετία. Ο χρόνος αυτός έχει καθοριστεί από τις ίδιες της εταιρίες αλλά και από νόμους και κανονισμούς των περισσότερων χωρών διεθνώς.
Έτσι ακόμα και αν έχετε ένα ελαστικό που είναι εντελώς αχρησιμοποίητο, αλλά έχει κατασκευαστεί πριν από 10 χρόνια (για παράδειγμα ρεζέρβα αμαξιού), τότε το ελαστικό δεν είναι κατάλληλο πλέον για να χρησιμοποιείται σε αυτοκίνητα. Και εκτός της κακής πρόσφυσης και όλων των άλλων προβλημάτων που μπορείτε να αντιμετωπίσετε, κανονικά δεν θα μπορεί να περάσει από ΚΤΕΟ και θα έχετε πρόβλημα σε έλεγχο της τροχαίας.
Γιαυτό καλό είναι όταν αγοράζετε νέο ελαστικό, να εξακριβώνετε ότι είναι όσο το δυνατόν πιο “φρέσκο“. Ιδανικά, με ημερομηνία παρασκευής, λιγότερο από 6 μήνες διαφορά με την ημερομηνία αγοράς. Ειδικά αν πρόκειται για αυτοκίνητο που δεν θα κάνει πολλά χιλιόμετρα και αλλάζει ελαστικά με πολύ πιο αργό ρυθμό. Γιατί αν βάλετε ένα ελαστικό 5ετίας και το αμάξι κάνει λίγα χιλιόμετρα, πολύ πριν «λήξει» ο αριθμός των μέγιστων χιλιομέτρων, θα έχει λήξει η ασφαλής διάρκεια χρήσης.
Πρόσφυση, φθορά και θερμοκρασία
Άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά που θα δείτε πάνω στο ελαστικό είναι τα στοιχεία πρόσφυσης σε υγρό δρόμο (Traction), φθοράς (Treadwear) και θερμοκρασίας (Temperature). O κωδικός της φθοράς μπορεί να έχει το εύρος από 100 έως 700, με το 100 να είναι η βάση αναφοράς. Ένα ελαστικό με Treadwear 200, σε ίδιες συνθήκες, θα έχει διπλάσια διάρκεια ζωής από ένα ελαστικό με Treadwear 100. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όσο χαμηλότερο είναι το treadwear, τόσο πιο μαλακό είναι ένα ελαστικό, προσφέροντας καλύτερα φρεναρίσματα. Όσο μεγαλύτερο treadwear, τόσο πιο σκληρό είναι το ελαστικό και τόσο πιο δύσκολα “τρώγεται”, δίνοντας έτσι αρκετά περισσότερα χιλιόμετρα αλλά όχι πάντα τόσο καλά φρεναρίσματα ή οικονομία καυσίμου. Δυστυχώς ο κωδικός αυτός είναι ενδεικτικός περισσότερο για ελαστικά της ίδια εταιρίας, αφού δεν υπάρχει υποχρέωση από την κάθε εταιρία να ακολουθεί κάποιο επίσημο συγκριτικό.
Το traction έχει να κάνει με το πάτημα του ελαστικού σε υγρό οδόστρωμα (τα συγκριτικά γίνονται σε φρενάρισμα και σε επιτάχυνση). Οι κωδικοί που μπορεί να φέρει είναι οι ακόλουθοι : ΑΑ, Α , Β και C, με το AA να σημαίνει άριστη πρόσφυση, ενώ το C κάκιστη πρόσφυση σε υγρό οδόστρωμα. Τα B και C είναι για καθαρά θερινά ελαστικά, ενώ το AA για 4 εποχών ή χειμερινά.
O κωδικός της θερμοκρασίας (Temperature) και μπορεί να πάρει τους κωδικούς A, B ή C, με το A να σημαίνει ότι έχει καλύτερη συμπεριφορά σε υψηλές θερμοκρασίες, ενώ το C χειρότερη. O κωδικός αυτός δεν έχει να κάνει με τις εξωτερικές συνθήκες, αλλά περισσότερο με τις ταχύτητες που μπορεί να αναπτύξει το ελαστικό. Σχεδόν όλα τα ελαστικά για επιβατικά αυτοκίνητα σε άσφαλτο θα έχουν A.
Τέλος, πάνω στο ελαστικό θα δείτε και πόσο είναι η μέγιστη επιτρεπόμενη πίεση στο ελαστικό σας και πιθανώς και το μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος, αυτή τη φορά χωρίς κωδικό.