Ώρες χρήσης
Οι πιο πολλοί χρήστες αλλάζουν τους σκληρούς δίσκους, πριν ξεπεραστεί το όριο ζωής το οποίο έχουν, αφού μέσα σε αυτά τα 4-5 χρόνια η αναλογία τιμής (Ευρώ / GB) έχει μειωθεί σημαντικά. Έτσι με το συνδυασμό για τη διαρκή ανάγκη για περισσότερα GB, είναι πολύ πιθανό να γίνει αλλαγή παλαιού δίσκου με ένα νεότερο μοντέλο με περισσότερα GB πριν τα 4 χρόνια.
Μάρκα Σκληρού
Όπως φαίνεται η μάρκα του σκληρού, παίζει σημαντικό ρόλο αφού διαφέρουν στα failure rates. Σε ένα άρθρο που αναρτήθηκε πρόσφατα στο Lifehacker , έδειχνε πόσο υστερούν οι Seagate έναντι των υπολοίπων (WD και Hitatchi) στην αξιοπιστία.
Τρόπος Χρήσης
Εκτός όμως από τα ατυχήματα τα οποία μπορεί να συμβούν, έχει σημασία και το πως χρησιμοποιείται ο σκληρός δίσκος ή ποια χαρακτηριστικά έχει (cache). Αν ο δίσκος είναι δίσκος στον οποίο είναι αποθηκευμένο το λειτουργικό σύστημα, τότε θα διαβάζει και θα γράφει σε πολύ συχνότερα διαστήματα από ότι ένας εξωτερικός δίσκος που τον έχουμε να αποθηκεύει μόνο δεδομένα.
Σαν γενικός κανόνας, ισχύει ότι όσο πιο πολύ χρήση έχει ένας δίσκος, τόσο πιο σύντομη θα είναι η διάρκεια ζωής του. Οπότε ένας δίσκος που χρησιμοποιείται σπανίως μπορεί να κρατήσει και παραπάνω από 10 χρόνια.
Τώρα αν σταματήσει να δουλεύει φυσιολογικά τι κάνεις;
- Υπερβολικός θόρυβος ο οποίος θα αυξάνεται σταδιακά
- Ανοιγόκλεισμα του δίσκου κατά διαστήματα
- Ξαφνικό πάγωμα ενώ γράφει ή διαβάζει ο δίσκος
- Οτιδήποτε άλλο μη σύνηθες
Πιθανές βλάβες δίσκων και επισκευή
1. Πρόβλημα στην πλακέτα του σκληρού δίσκο
Η πλακέτα (PCB) είναι το κύκλωμα το οποίο ευθύνεται για την λειτουργία του δίσκου. Σε αυτή υπάρχει η προσωρινή μνήμη αλλά και το firmware του δίσκου. Αν και όπως σχεδόν όλες οι πλακέτες, δεν είναι κάτι που χαλάει εύκολα, μπορεί να συμβεί, είτε λόγω αστοχίας υλικού, είτε λόγω υπερβολικής θερμότητας.
Ενδείξεις
- Μυρίσατε κάτι καμένο
- Νεκρός δίσκος
- Ακούγεται συνεχόμενο ένα «κλικ»
Αντιμετώπιση
Θεωρητικά η πλακέτα μπορεί να επισκευαστεί, αλλά εκτός αν είστε οι ίδιοι ηλεκτρονικοί, το κόστος της επισκευής δεν είναι και τόσο ασήμαντο.
Φυσικά μπορεί να γίνει και αντικατάσταση της πλακέτας με μία νέα, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να κάνει πάντα ο καθένας μόνος του. Συνήθως για να δουλέψει σωστά ο δίσκος με την νέα πλακέτα, θα πρέπει να flashαριστεί η νέα ROM με το παλιό firmware.
2. Πρόβλημα στην κεφαλή του σκληρού δίσκου
Τις περισσότερες φορές η βλάβη οφείλεται στην κεφαλή (ή στο μηχανισμό της). Ειδικά μετά από πτώση του δίσκου, η κεφαλή είναι αυτό που καταστρέφεται και δημιουργεί το πρόβλημα.
Ενδείξεις
- Συνεχόμενα «κλικ» (συνήθως δυνατά)
- Ο δίσκος ξεκινάει και ακούτε «γρατζουνίσματα»
- Ακούτε το μοτέρ του δίσκου να προσπαθεί να γυρίσει και να ζορίζεται
Αντιμετώπιση
3. Πρόβλημα στο μοτέρ του σκληρού δίσκου
Το πρόβλημα στο μοτέρ του σκληρού δίσκου, είναι η πιο σπάνια αιτία του προβλήματος και συνήθως συμβαίνει μόνο σε δίσκους αρκετά παλιούς που έχουν εξαντλήσει το όριο ζωής τους. Βέβαια κατά καιρούς έχουν κυκλοφορήσει συγκεκριμένα μοντέλα σκληρών δίσκων, τα οποία είχαν κατασκευαστικό πρόβλημα και το μοτέρ αντιμετώπιζε πρόβλημα σε λίγους μήνες.
Ενδείξεις
- Ακούτε ένα περίεργο βουητό σε αντίθεση με το συνηθισμένο ήχο του μοτέρ
- Ακούτε συνεχόμενο ήχο «τριξίματος»
- Ο δίσκος φαίνετια στο bios αλλά δεν μπορεί να λειτουργήσει στο λειτουργικό
Αντιμετώπιση
Η αλλαγή του μοτέρ είναι αρκετά δύσκολη υπόθεση, κυρίως γιατί πρέπει να αφαιρέσετε τους δίσκους. Η αφαίρεση των δίσκων δεν είναι πολύ δύσκολη διαδικασία, αλλά απαιτεί χειρουργικές κινήσεις και πλήρως αποστειρωμένο χώρο. Έτσι, πρακτικά είναι μια επισκευή που γίνεται μόνο από εξειδικευμένους τεχνικούς.
4. Πρόβλημα στους δίσκους
Τέλος, το πρόβλημα ίσως οφείλεται και στους δίσκους. Οι δίσκοι είναι αρκετά ευαίσθητοι και μπορεί με το παραμικρό χτύπημα ή σκόνη να αντιμετωπίσουν πρόβλημα. Έτσι πρέπει να είναι πάντα τελείως καθαροί και χωρίς γρατσουνιές.
Αν ο σκληρός δίσκος, σας πέσει ενώ διαβάζει/γράφει τότε κατά πάσα πιθανότητα, η κεφαλή θα δημιουργήσει φθορά στο δίσκο (όπως και στην ίδια την κεφαλή). Οι δίσκοι είναι εκεί που αποθηκεύονται τα δεδομένα, οπότε οποιαδήποτε φθορά σημαίνει και απώλεια δεδομένων (εκτός και αν είστε εξαιρετικά τυχεροί και έχει γίνει σε μέρος που δεν έχουν αποθηκευτεί δεδομένα).
Ενδείξεις
- Bad sectors στην ανάλυση του δίσκου
- Μεγάλα αρχεία δεν ανοίγουν ούτε αντιγράφονται
- Ο δίσκος «παγώνει»
Αντιμετώπιση
Ανταλλακτικά για όλες τις βλάβες μπορείτε να βρείτε με δύο τρόπους
Πρώτος και πιο εύκολος από έναν ίδιο ακριβώς σκληρό δίσκο. Δηλαδή αγοράζετε ένα σκληρό δίσκο, ακριβώς ίδιο με το μοντέλο σας, και αλλάζετε το ελαττωματικό μέρος με αυτό του καινούργιου.
Δεύτερος και σχετικά πιο δύσκολος, είναι να βρείτε το ανταλλακτικό από ebay ή από κάποια αντιπροσωπεία. Θέλει αρκετή υπομονή και ψάξιμο, αλλά και πάλι ίσως να μην μπορέσετε να βρείτε τα πάντα.
Ανάκτηση δεδομένων σκληρού δίσκου χωρίς επισκευή
Εξωτερικό κιτ σύνδεσης
Δοκιμάστε λοιπόν να συνδέσετε,το δίσκο σαν εξωτερικό. Έχετε μια πολύ καλή πιθανότητα ο δίσκος να δουλέψει αν δεν έχει καταστραφεί, έστω και κατά διαστήματα και να καταφέρετε να ανακτήσετε όλα ή κάποια από τα δεδομένα σας.
Για παράδειγμα, αυτός που φαίνεται στη παραπάνω φώτο και στο παρακάτω βίντεο, είναι ένας σκληρός δίσκος Western Digital 250αρης (WD2500KS), που μετά από 5-6 χρόνια και συνεχή χρήση χάλασε.
Ανάκτηση δεδομένων με ειδικές εφαρμογές
Windows Software
- Recuva k Recuva Professional : Cost Free / 20$ | Win Xp/7/8
- Pandora Recovery
- EaseUSRecovery
- TuneUp Utilities : TrialWare | Cost 20 $ / 14 Days Free Trial | Win XP / 7 / 8
- Norton Utilities : Cost 30$
- Data Rescue PC
- Isobuster k Isobuster Pro : Cost Free / 50$ | Win XP / 7 / 8
- Total Backup Recovery Pro : Trialware | Cost 45$ | 14 days Free Trial. | Win XP / 7 / 8
Live Cds
- Ubuntu Live Cd (μπορείς να bootareis να κάνεις mount το δίσκο αν το διαβάζει και με το gparted η με command line να κάνεις copy τα δεδομένα που θες)
- Knoppix Live Cd. Linux διανομή. Έχει αρκετά εργαλεία για data recovery.
- Backtrack η Kali Lunux .Security Linux Distro με αρκετά εργαλεία και αυτό.
- Hiren’s Boot Cd. Ένα bootable cd,που περιέχει αρκετά freeware k shareware προγράμματα για Windows.
- GpartedLive Cd. Ένα μικρό bootable cd με Linux Distro,που περιέχει το γνωστό πρόγραμμα
Imaging
Υπάρχουνε επίσης και προγραμματάκια imaging που μπορούν να κάνουν image όλο το δίσκο. Τα γνωστότερα είναι:
- dd for Linux
- ddrescue for Linux
- copycatx for Mac
Hardware
Διαδικασία
Θα ήτανε πολύ χρονοβόρο να δείξουμε την διαδικασία για όλες τις παραπάνω μεθόδους, αφού η καθεμία και το κάθε πρόγραμμα δουλεύει διαφορετικά. Στα περισσότερα (ειδικά στα Windows) η διαδικασία είναι εξαιρετικά απλή και δεν θα δυσκολέψει κάποιον.
Μία παρουσίαση για το πως μπορεί να γίνει ανάκτηση δεδομένων σε Windows παρουσιάζεται σε αυτό το άρθρο. To άρθρο αναφέρεται σε διαγραμμένα αρχεία, αλλά η ίδια διαδικασία ισχύει και για τα κατεστραμμένα.