Όποιος ασχολείται με κηπευτικά ή με λουλούδια, σίγουρα ξέρει τη μελίγκρα. Οι αφίδες, όπως είναι η σωστή ονομασία τους, είναι μικροσκοπικά παρασιτικά έντομα, που προσβάλουν πολλά φυτά και λαχανικά.
Χαρακτηριστικά μελίγκρας
Οι αφίδες έχουν εκατοντάδες διαφορετικά είδη. Έχουν συνήθως χρώμα πράσινο, κίτρινο, μαύρο και κόκκινο,αναλόγως με το είδος και τη εποχή. Προσβάλουν τα νεαρά φυτά και τα νέα φύλλα κατά κύριο λόγο.
Είναι σίγουρα ένα από τα πιο εκπληκτικά πλάσματα αυτού του πλανήτη, κυρίως εξαιτίας της μοναδικής αναπαραγωγικής τους ικανότητας. Η κάθε αφίδα, πολλαπλασιάζεται πραγματικά με εκπληκτικούς ρυθμούς. Κάθε αφίδα μπορεί να αποκτήσει θεωρητικά έως και 600 δις απογόνους σε μία σεζόν. Και το πιο περίεργο από όλα είναι ότι μπορεί να το κάνει χωρίς τη παρουσία αρσενικών, μέσω παρθενογέννεσης από τη άνοιξη έως τις αρχές φθινοπώρου, όπου δε υπάρχουν καθόλου αρσενικές αφίδες.
Οι αφίδες δεν γεννούν αυγά, αλλά ζωντανά μικρά, έτοιμα να τραφούν αμέσως.
Οι αφίδες αναλόγως με τη εποχή καθορίζουν το φύλο των απογόνων τους. Άνοιξη έως καλοκαίρι, κάθε αφίδα που γεννιέται είναι θυληκή και σε 10-12 μέρες αρχίζει να αναπαράγει και η ίδια. Αυτό εξηγεί το πως από τη μία μέρα στη άλλη μπορούμε να δούμε ξαφνικά μεγάλες προσβολές στα φυτά μας. Μέσα Φθινοπώρου αρχίζουν και γεννιόνται αρσενικές αφιδες και ξεκινάει η σεξουαλική αναπαραγωγή. O λόγος που γίνεται αυτό είναι, επειδή μέσω της κλωνοποίησης τα γονίδια είναι ολόιδια δεν υπάρχει γενετική παραλλαγή, που είναι απαραίτητη για τη επιβίωση του είδους σε διαφορετικές συνθήκες.
Έτσι το Φθινόπωρο μέσω της σεξουαλικής αναπαραγωγής, οι αφίδες που θα γεννηθούν την επόμενη Άνοιξη, θα έχουν έχουν μεγαλύτερη διαφοροποίηση γονιδιακά και έτσι μεγαλύτερες πιθανότητες κάποιες από αυτές να προσαρμοστούν σε νέες κλιματικές συνθήκες ή περιβάλλοντα.
Οι πιο πολλές αφίδες γεννιόνται χωρίς φτερά, εκτός και αν υπάρχει ανάγκη για μετακίνηση λόγω υπερπληθυσμού ή κλιματικών συνθηκών. Τότε ξεκινούν να αναπαραγάγουν αφίδες με φτερά.
Συμπεριφορά αφιδών
Συνήθως βρίσκονται στο κάτω μέρος των φύλλων και απομυζούν τα υγρά του φυτού, με αποτέλεσμα αυτά σιγά σιγά να εξασθενούν και στο τέλος να εξασθενεί όλο το φυτό, τόσο που να νεκρώνεται αν αφεθεί.
Προσβάλουν σχεδόν όλα τα φυτά, αν και προτιμούν κάποια περισσότερο από τα άλλα.
Φασόλι, μπάμιες, αγγουριά, αγκινάρες, τριανταφυλιές είναι από τα αγαπημένα τους. Τα πιο πολλά είδη αφιδών, είναι μονοφάγα, δηλαδή προσβάλουν ένα μόνο είδος φυτού το καθένα. Έτσι εξηγείται γιατί σε ένα περιβόλι μπορεί να δούμε τις αγγουριές γεμάτες και όλα τα άλλα φυτά χωρίς καμία αφίδα. Βέβαια κάποια είδη προσβάλουν σχεδόν όλα τα φυτά.
Συνήθως γίνονται αντιληπτές από τους ¨κολλητούς” τους, τα μυρμήγκια. Οι αφιδες εκκρίνουν ένα μελιτώδες υγρό, το οποίο προσελκύει τα μυρμήγκια, που τρέφονται από αυτό το πλούσιο σε σάκχαρα υγρό.Τα μυρμήγκια σαν αντάλλαγμα προστατεύουν τις αφίδες, από τους εχθρούς τους, κυρίως από τις πασχαλίτσες. Έτσι αν δούμε σε ένα φυτό μας να υπάρχουν αρκετά μυρμήγκια πάνω του, σίγουρα κάπου υπάρχουν αφιδες.
Δείτε το παρακάτω βίντεο με τη αγαστή συμβίωση αφιδών και μυρμηγκιών.
Φυσική καταπολέμηση αφιδών
Η μελίγκρα όπως είπαμε, μπορεί εύκολα να γονατίσει ολόκληρες καλλιέργειες. Αν και ίσως είναι υπερβολικό με την πρώτη προσβολή να προσπαθήσουμε να την αντιμετωπίσουμε, καθώς ίσως η ίδια η φύση μπορεί να το κάνει αυτό για εμάς, αν η προσβολή είναι μεγάλη, τότε πρέπει σίγουρα να επέμβουμε. Αν πρόκειται για καλλωπιστικά φυτά (πχ τριανταφυλλιές), τότε ένα εμπορικό φυτοφάρμακο είναι πιθανώς η πιο απλή λύση.
Αν όμως πρόκειται για κήπο που προορίζεται για οικιακή χρήση, σίγουρα τα χημικά φυτοφάρμακα δεν είναι και ότι καλύτερο, ειδικά αν είστε στην εποχή της συγκομιδής.
Ένα από τα πολλά μειονεκτήματα των χημικών εντομοκτόνων, είναι ότι δεν είναι επιλεκτικά. Δηλαδή με απλά λόγια δεν σκοτώνουν συγκεκριμένα είδη, αλλά γενικά όλα τα έντομα. Έτσι δυστυχώς μαζί με τα παρασιτικά έντομα που βλάπτουν τις καλλιέργειες, σκοτώνουν και τα ωφέλιμα (μέλισσες, πασχαλίτσες, χρυσωπές…) τα οποία είναι απαραίτητα στις καλλιέργειες.
Το πιο κλασικό χημικό σκεύασμα για τις αφίδες είναι το γνωστό Confidor. Η αλήθεια είναι ότι αντικειμενικά, έχει αρκετά καλά και άμεσα αποτελέσματα, αλλά δυστυχώς έχει και αρκετά μεγάλη περίοδο τοξικότητας, κατά την οποία απαγορεύεται η συγκομιδή (έως και 21 μέρες σε κάποια λαχανικά).
Αλλά υπάρχουν και αρκετοί φυσικοί τρόποι καταπολέμησης της μελίγκρας, που θα σας εκπλήξει το πόσο αποτελεσματικοί μπορεί να είναι.
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι οι πιο διαδεδομένοι είναι
1. Τσουκνιδόζουμο
Οι τσουκνίδες είναι ίσως το πιο παρεξηγημένο ζιζάνιο. Έκτος από τα πολλά οφέλη που έχει στο ίδιο το χωράφι,είναι ένα από τα κυρία συστατικά της βιολογικής καταπολέμησης ασθενειών κ ενδυνάμωσης των φυτών.
2. Διάλυμα πράσινου σαπουνιού με οινόπνευμα
Ο τρόπος που χρησιμοποίησα εγώ. Αρκετά απλός,γρήγορος με πάρα πολύ καλά αποτελέσματα από το πρώτο κιόλας ψεκασμό.
3. Ξέπλυμα με νερό υπό πίεση
Απλός τρόπος αλλά έχει το μειονέκτημα του βρεξίματος των φύλλων το οποίο μπορεί να επιφέρει προσβολές από μύκητες (πχ περονόσπορος,ωίδιο).
4. Διάλυμα με ξύδι
Το διάλυμα αποτελείται από 80% νερό και 20% ξύδι. Γίνεται ψεκασμός απευθείας στις αφίδες. Βέβαια αυτό ίσως θέλει λίγο προσοχή, καθώς το ξύδι μπορεί να ξεράνει ακόμα και βάτα, αν ψεκαστεί με μικρή ή και χωρίς αραίωση. Οπότε καλό είναι να κάνετε κάποιο πείραμα πριν το χρησιμοποιήσετε.
5. Πασχαλίτσες
Ίσως ο πιο μισητός εχθρός των αφιδών. Οι πασχαλίτσες είναι το πιο ωφέλιμο έντομο στις καλλιέργειες. Καταπολεμούν τις αφίδες πολύ αποτελεσματικά,αν οι πληθυσμοί τους είναι μεγάλοι. Πωλούνται σε μαγαζιά με βιολογική καλλιέργεια και υπάρχουν τρόποι να προσελκυστούν στο περιβόλι μας με διάφορα φυτά αλλά οι ψεκασμοί με εντομοκτόνα και οι παγίδες με κόλλες ή φερομόνες τις σκοτώνουν.
Παρασκευή Διαλύματος Πράσινου Σαπουνιού
Υλικά
- Τρίφτης
- Πράσινο σαπούνι
- Οινόπνευμα
- Ψεκαστήρα
Διαδικασία
Ο τρόπος παρασκευής του διαλύματος είναι πολύ απλός.
Τρίβουμε το πράσινο σαπούνι σε ένα τρίφτη και το διαλύσουμε σε ζεστό νερό ώστε να γίνει ένα διάλυμα πλούσιο σε σαπουνάδα. Σε κάποιες ιστοσελίδες βρήκα τη “συνταγή” με προσθήκη οινοπνεύματος σε κάποιες άλλες όχι. Κάπου διάβασα ότι το οινόπνευμα μπορεί να επιφέρει καταστροφή σε κάποια φυτά. Έτσι εγώ έκανα το διάλυμα χωρίς οινόπνευμα και είχε τα ίδια καλά αποτελέσματα.
Οι αναλογίες που βρήκα στο διαδίκτυο διαφέρουν, αλλά δεν νομίζω ότι έχει και πάρα πολύ σημασία η αναλογία.
Εγώ χρησιμοποίησα 100 γραμμάρια πράσινο σαπούνι σε περίπου 10 λίτρα νερό. Αλλού διάβασα για μια κουτάλια σε ένα λίτρο, η οποία είναι λίγο μεγαλύτερη αναλογία.
Τα αποτελέσματα γίνονται αντιληπτά από το πρώτο κιόλας ψεκασμό, αλλά λογικά θα χρειαστούν περισσότεροι από ένα ψεκασμό. Με 3-4 ψεκασμούς το πολύ αντιμετωπιζεται πλήρως η προσβολή από τις αφίδες.
Προσοχή, για να δράσει το σαπουνόνερο, πρέπει να έρθει σε άμεση επαφή με τις αφιδες, γιαυτό θέλει καλό ψεκασμό ειδικά κάτω από τα φύλλα, που συνήθως βρίσκονται οι αφιδες.
Διαφήμιση
υπάρχει τίποτα για την τούτα?μας έχει φαει
Φετος ευτυχως δε αντιμετωπισα(μεχρι στιγμης) προβλημα με αφιδες καθολου.Καποιες μικροπροσβολες τις κανονισαν οι πασχαλιτσες.Τσουκνιδοζουμε απο οσο ξερω ειναι θαυματουργο,δυστυχως δε το χρησιμοποιω κ τοσο γιατι δε εχω πολυ τσουκνιδα.Εγω οσες φορες χρησιμοποιησα το διαλυμμα σαπουνονερου ειχα πολυ καλα αποτελεσματα.Βεβαια θελει συνεχη ψεκασματα γιατι δε ειναι χημικο εντομοκτονο,κ απομακρυνει μονο οσες μελιγκρες ειναι πανω στο φυλλο π ψεκαζεις.Αλλα για να χει αποτελεσματα πρεπει να ερθει το υγρο σε επαφη με τις μελιγκρες,κ επειδη οι μελιγκρες ειναι παντα στο κατω μερος του φυλλου θελει να ψεκαζεις το κατω μερος του φυλλου.Αν δε πιανουν ολα αυτα κ δε θες χημικα,η πιο απλη λυση… Διαβάστε περισσότερα »
Παρ οτι χρησιμοποιησα διαλυμμα σαπουνονερου με οινοπνευμα καθως και διαλυμμα αλευρονερου με οινοπνευμα (5 ημερες το καθενα) εν τουτοις οι μελιγκρες μαλλον αυξανονται παρα μειωνονται. Τις προηγουμενες χρονιες χρησιμοποιουσα μονο τσουκνιδοζουμο και ειχα πολυ καλα αποτελεσματα. Βεβαιως πριν αρχισω το σαπουνονερο και το αλευρονερο χρησιμοποιησα τσουκνιδοζουμο. Το προβλημα εντοπιζεται στις φασολιες.
Καμμια ιδεα ?