Πως φτιάχνουμε μπαλαντέζα μόνοι μας

2
πως φτιάχνουμε μπαλαντέζα
Μία από τις πιο απλές ηλεκτρολογικές εργασίες,  είναι η επισκευή ή η κατασκευή μιας μπαλαντέζας για τις ανάγκες μας. Αν και μπορείτε να βρείτε στο εμπόριο σχεδόν ότι μπαλαντέζα θέλετε, είναι λίγο πιο οικονομικό να την φτιάξετε μόνος σας.
 
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.  Για να φτιάξουμε την κατάλληλη μπαλαντέζα, θα πρέπει να γνωρίζουμε κάποια πολύ βασικά πράγματα.
Το πρώτο που πρέπει να γνωρίζουμε είναι τι σκοπό θα εξυπηρετεί αυτή η μπαλαντέζα.
 
Επισήμανση
Καταρχάς ότι έχει σχέση με το ρεύμα, θέλει πολύ προσοχή. Εδώ τα λάθη συνήθως σκοτώνουν. Βέβαια κάποιος που έχει μια κάποια σχέση και τηρεί όλες τις προφυλάξεις μπορεί να ασχοληθεί, ιδίως με τα πολύ απλά.

Θα είναι εσωτερικού χώρου, εξωτερικού ή υπόγεια;

 

Αν είναι εσωτερικού χώρου, το καλώδιο που θα χρησιμοποιήσουμε δεν χρειάζεται να έχει ειδική μόνωση. Συνήθως είναι λευκά.

Αν είναι εξωτερικού χώρου, το καλώδιο θα πρέπει να έχει οπωσδήποτε ειδική μόνωση. Συνήθως είναι μαύρα. Υπάρχουν αρκετές επενδύσεις και οπλισμοί αναλόγως με την χρήση που έχουν.
Αν είναι υπόγειο, χρειάζεται οπωσδήποτε ειδική μόνωση και καλό θα είναι να υπάρχει και προστατευτικός πλαστικός σωλήνας στο μήκος που θα είναι υπόγειο το καλώδιο.

Το επόμενο στοιχειό που θα εξετάσουμε είναι ποια θα είναι η χρήση της και τι φορτίο θα φέρει.
Από αυτό θα εξαρτηθεί το πάχος του καλωδίου.
 

Χαρακτηριστικά καλωδίων

Χάλκινα η αλουμινίου

  • Χάλκινα είναι τα κοινά καλώδια που χρησιμοποιούνται στις οικιακές εγκαταστάσεις.
  • Αλουμινίου συνήθως πιο ειδικά και βιομηχανικά.

Πολύκλωνα η μονόκλωνα

πολύκλωνα καλώδια ρεύματος
Πολύκλωνα καλώδια ρεύματος. Πηγή φώτο Wikipedia.
  • Πολύκλωνα είναι τα καλώδια τα όποια αποτελούνται από πολλούς μικρότερους αγωγούς. Tα πολύκλωνα είναι πιο εύκαμπτα και χρησιμοποιούνται για απλές καλωδιώσεις.
  • Μονόκλωνα αυτά τα οποία αποτελούνται από ένα συμπαγή αγωγό. Τα μονόκλωνα χρησιμοποιούνται για τις εντοιχισμένες καλωδιώσεις του σπιτιού. Είναι πολύ πιο δύσκολο να κοπούν από τα πολύκλωνα.

Εύκαμπτα ή δύσκαμπτα

  • Εύκαμπτα είναι συνήθως τα πολύκλωνα που χρησιμοποιούνται για εξωτερικές καλωδιώσεις
  • Δύσκαμπτα συνήθως τα μονοκλωνικά που είναι για σταθερές και εντοιχισμένες καλωδιώσεις.

Τριφασικά ή μονοφασικά

 

  • Τριφασικά είναι αυτά τα οποία έχουν 3 φάσεις ρεύματος. Στα τριφασικά τα χρώματα της φάσης είναι καφέμαύρο και γκρίζο. Τα τριφασικά μπορούν να φέρουν μεγαλύτερο ηλεκτρικό φορτίο.
  • Μονοφασικά αυτά που έχουν μια φάση. Η φάση στα μονοφασικά είναι χρώματος καφέ.

Γείωση ή χωρίς γείωση.

Η γείωση το καλώδιο το οποίο χρησιμοποιείται για την αποφυγή ηλεκτροπληξίας, καθώς ενώνει τα αγώγιμα μέρη μιας συσκευής (πχ μέταλλο) με την γη. Πάντα  είναι κιτρινοπράσινου χρώματος. Γείωση δεν έχουν τα καλώδια, τα οποία είτε είναι πολύ μικρής διατομής ή χρησιμοποιούνται εσωτερικά για σύνδεση συσκευών με πλαστικό περίβλημα.


 
Οπότε για μια μπαλαντέζα γενικής χρήσης τα στοιχεία που θα πρέπει να έχει το καλώδιο είναι : εύκαμπτο, πολύκλωνο, μονοφασικό και με γείωση.
 
Αν θέλουμε να την χρησιμοποιούμε και εξωτερικά, θα πρέπει να έχει και μόνωση,οπότε θα ζητήσουμε καλώδιο εξωτερικού χώρου με επένδυση.
Είναι πιο ακριβά από τα απλά αλλά ειδικά αν πρόκειται για μεγάλου μήκους μπαλαντέζα καλό είναι να   είναι πάντα με μόνωση.
 
Τέλος ίσως το πιο σημαντικό κομμάτι ενός καλωδίου είναι η διατομή του αγωγού.
Από τη διατομή του αγωγού, εξαρτάται το πόσο φορτίο μπορούν να αντέξουν για να παραμένουν ασφαλή.
 

Βασικά ηλεκτρικού ρεύματος

Τα βασικά που πρέπει να ξέρουμε για τον ηλεκτρισμό είναι ότι όταν μέσα από έναν αγωγό περνάει ηλεκτρικό ρεύμα, προκαλείται θερμότητα από τη αντίσταση του αγωγού. Κάποια από την ηλεκτρική ενέργεια μετατρέπεται έτσι σε θερμική.
 
Σε γενικές γραμμές όσο πιο μικρή η διατομή του αγωγού, τόσο πιο μεγάλη αντίσταση έχει και όσο πιο μεγάλη τόσο πιο μικρή. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν σε ένα μικρής διατομής καλώδιο περάσει περισσότερη έντασης ηλεκτρικό ρεύμα από αυτό που αντέχουν οι προδιαγραφές του, θα υπερθερμανθεί τόσο πολύ που θα λιώσει το πλαστικό και μπορεί να προκαλέσει και πυρκαγιά (αν δεν υπάρχει ασφάλεια). Γιαυτό οι πιστοποιημένες μπαλαντέζες του εμπορίου έχουν σήμανση που πάντα αναφέρουν τα μέγιστα WATT που μπορούν να αντέξουν.
 
To ηλεκτρικό ρεύμα μετριέται σε Αμπέρ. Για να δούμε πόσα Αμπέρ θα περνάνε μέσα από το καλώδιο της μπαλαντέζας μας μπορούμε να το βρούμε με το πολύ γενικευμένο τύπο amps = watts/volts , δηλαδή αν θέλουμε να συνδέσουμε τη μπαλαντέζα μας με ένα μοτέρ 2200 watt και με δεδομένο ότι η τάση του οικιακού ρεύματος είναι 220-230 volts, σημαίνει ότι θα περνάνε 10 amps.
 
Βέβαια αυτός είναι ένα γενικευμένος τύπος και δεν ισχύει απόλυτα. Τα 2200watt του μοτέρ είναι η ονομαστική ισχύς που έχει. Στη πράξη είναι συνήθως λιγότερα, αλλά ίσως στο ξεκίνημα αν ζοριστεί μπορεί στιγμιαία να είναι και παραπάνω. Επίσης η τάση δεν είναι ποτέ η ίδια. 230V είναι η ονομαστική τάση που μας δίνει η ΔΕΗ, άλλα αν μετρήσουμε θα δούμε σίγουρα διαφορετικά αποτελέσματα λόγω των απωλειών που έχει το δίκτυο.
 
Τέλος αυτός ο τύπος ισχύει απόλυτα για συνεχές κλειστό ρεύμα και όχι για εναλλασσόμενο (οικιακό). Εκεί είναι διαφορετικός λίγο. Αλλά χοντρικά μπορούμε να πούμε ότι ισχύει.

Τώρα πόσα amps/watt αντέχει η κάθε διατομή;

Χοντρικά για το ευρωπαϊκό σύστημα και διαφερόντως αναλόγως με την θερμοκρασία της ατμόσφαιρας το αν βρίσκεται στον αερα η στο χώμα, αν είναι πολύκλωνο ή μονόκλωνο θα λέγαμε ότι χοντρικά είναι οι εξής

 

Μέγεθος διατομής
Ρεύμα
Μεγίστη Ισχύς (Watts)
1.0 mm2
10 amps
Μέχρι 2400 Watts
1.25 mm2
13 amps
Μέχρι 3120 Watts
1.5 mm2
16 amps
Μέχρι 3600 Watts
2.5 mm2
20 amps
Μέχρι 4800 Watts
4.0 mm2
25 amps
Μέχρι 6000 Watts

 

Ξαναλέω ότι αυτός ο πίνακας δεν είναι απολύτως ακριβής, αλλά είναι χοντρικά υπολογισμένος για μια ασφαλής καλωδίωση.
 
Μπορούν να δεχτούν σε ιδανικές συνθήκες και παραπάνω ρεύμα, αλλά γίνεται επισφαλής πλέον η λειτουργία του καλωδίου.
 
Οι πιο πολλές μπαλαντέζες του εμπορίου είναι από 1,5 mm2 καλώδιο, γιαυτό θα δείτε να λένε ότι δέχονται μέχρι 3600 watts .
 
Οπότε για μια μπαλαντέζα μέχρι 10-15 μέτρα, το συνιστώμενο είναι  1,5αρι καλώδιο. Για μεγαλύτερη, 2,5αρι.
 
Υπάρχει ένας καλός calculator που υπολογίζει το πάχος του καλωδίου. Είναι στο αμερικάνικο σύστημα. (1 μετρό περίπου είναι ίσο με 3 πόδια) .
 
Τέλος κάτι που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, είναι ότι μπορεί η μπαλαντέζα να “σηκώνει” 20 amps, αλλά να μη τα σηκώνει η πρίζα που είναι συνδεόμενη  ή το εντοιχισμένο καλώδιο που τροφοδοτεί τη πρίζα από το πίνακα.
 
Αν δεν τα σηκώνει η ασφάλεια του πίνακα, θα πέφτει η ασφάλεια.

 

Απαραίτητα Υλικά

  • Καλώδιο 
  • 1 φις σούκο αρσενικό κ 1 φις σούκο θηλυκό
  • Απογύμνωτης καλωδίου
  • Κατσαβιδακι (συνήθως phillips) για τα φις
  • Μονωτική ταινία

Διαδικασία

  1. Ξεγυμνώνουμε το καλώδιο όσο χρειάζεται από το pvc κάλυμμα. 
  2. Ξεχωρίζουμε τα 3 καλώδια. Ξεγυμνώνουμε και τους 3 αγωγούς. Ο καφέ είναι η φάση, ο μπλε ο ουδέτερος και ο κίτρινος με πράσινες γραμμές η γείωση. 
  3. Ξεβιδώνουμε το φις και το ανοίγουμε.
  4. Συνδέουμε τους απογυμνωμένους αγωγούς της φάσης και του ουδέτερου στα 2 ακριανά ελάσματα. Το καθένα έχει συνήθως μια βίδα που κουμπώνει τον αγωγό. Και τον αγωγό της γείωσης στη υποδοχή που είναι στο κέντρο του φις. 
  5. Βιδώνουμε το φις και επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία για το θηλυκό φις. Συνήθως τα φις έχουν μια λαστιχένια φλάντζα που κλείνει αεροστεγώς το καλώδιο όταν μπαίνει μέσα στο φις, για να μη εισέρχεται υγρασία και νερό. Αν όμως υπάρχει κενό,βάζουμε μονωτική ταινία για να το κλείσουμε.

Χρήσιμοι τύποι

Πτώση τάσης E = R * I     (E = Πτώση τάσης σε Volts, R = Αντίσταση σε ωμς, I = ρεύμα σε amps ) πχ διαφορά φάσης σε ένα καλώδιο 100 μέτρων 1,5 mm με αντίσταση 1,3 ωμς και με φορτίο 10 amps =>Ε = 1,3 * 10 = 13 volts

Συμβολισμοί:

  • E =Τάση σε Volts ~η~ (V = VOLTS)
  • P =Ισχύς σε WATTS ~η~ (W = WATTS)
  • R = Αντίσταση σε OHMS ~η~ (R = RESISTANCE)
  • I = Ρεύμα σε AMPERES ~η~ (A = AMPERES)
  • HP = Ιπποδύναμη σε Hp
  • PF = Συντελεστής Ισχύος
  • kW = Κιλοβάτ
  • kWh = Κιλοβατώρα
  • VA = Βολταμπερ
  • kVA = Κιλοβολταμπερ
  • C = Χωρητικότητα
  • EFF = Αποδοτικότητα

Συνεχές Ρευμα

AMPS=WATTS÷VOLTSI = P ÷ EA = W ÷ V
WATTS=VOLTS x AMPSP = E x IW = V x A
VOLTS=WATTS ÷ AMPSE = P ÷ IV = W ÷ A
HORSEPOWER=(V x A x EFF)÷746
EFFICIENCY=(746 x HP)÷(V x A)

AC Μονοφασικό ~ 1ø

ΑμπέρWATTS÷(VOLTS x PF)I=P÷(E x PF)A=W÷(V x PF)
WattVOLTS x AMPS x PFP=E x I x PFW=V x A x PF
ΒολτWATTS÷AMPSE=P÷IV=W÷A
Βολτ-αμπέρVOLTS x AMPSVA=E x IVA=V x A
Ιπποδύναμη(V x A x EFF x PF)÷746
Συντελεστής ΙσχύοςINPUT WATTS÷(V x A)
Αποδοτικότητα(746 x HP)÷(V x A x PF)

AC Τριφασικό ~ 3ø

ΑμπέρWATTS÷(1.732 x VOLTS x PF)I = P÷(1.732 x E x PF)
Watt1.732 x VOLTS x AMPS x PFP = 1.732 x E x I x PF
ΒολτWATTS÷AMPSE=P÷I
Βολτ-αμπέρ1.732 x VOLTS x AMPSVA=1.732 x E x I
Ιπποδύναμη(1.732 x V x A x EFF x PF)÷746
Συντελεστής ΙσχύοςINPUT WATTS÷(1.732 x V x A)
Αποδοτικότητα(746 x HP)÷(1.732 x V x A x PF)

 

Online calculators
Πηγές
Διαφήμιση
Προηγούμενο άρθροΠως δημιουργούμε πίνακες (Tables) στη σελίδα μας
Επόμενο άρθροReview: Πολυεργαλείο Bosch PMF 180 E
Εγγραφείτε
Ειδοποίηση από
guest

Επιτρέπεται ο ανώνυμος σχολιασμός. Παρότι απαιτείται email, δεν χρειάζεται να είναι το πραγματικό σας email. Δεν επιτρέπονται υβριστικά, προσβλητικά ή spam σχόλια

Η φόρμα σχολιασμού συλλέγει το όνομα, το email και το περιεχόμενου του σχολίου για να μπορούμε να ελέγχουμε τα σχόλια που γίνονται στην ιστοσελίδα. Παρακαλούμε διαβάστε και αποδεχτείτε τους όρους χρήσεις και την πολιτική απορρήτου της ιστοσελίδας μας για να σχολιάσετε
2 Σχόλια
νεότερο
παλαιότερο πιο δημοφιλές
Inline Feedbacks
Δείτε όλα τα σχόλια